'Meten is weten' is een gezegde waar Pieter Bliek naar leeft. De 51-jarige Alkmaarder registreert al jaren weersomstandigheden in duinpannen binnen de regio en wordt ook wel een 'vrieskoujager' genoemd. Voorlopig is het deze winter nog niet écht koud geweest, maar toch hoopt hij op een nieuw kouderecord. Nog 10 graden Celsius te gaan.
Pieter is gefascineerd door het afwijkende klimaat van het duinengebied. Het kan er niet alleen extra koud zijn, maar ook extra warm. Bepakt en bezakt met meetapparatuur wandelt hij naar een duinpan in Bergen om een nieuw meetstation te plaatsen. NH Nieuws, mediapartner van Streekstad Centraal, gaat met hem mee. "Ik ga onder meer het temperatuurverloop, de windsnelheid, luchtvochtigheid en stralingsbalans registreren."
"Met al deze apparatuur meten we uiteindelijk de energiebalans in een duinpan," vervolgt Bliek. "Alle gegevens gieten we in een rekenmodel en uiteindelijk moet dat er toe leiden dat we het temperatuurverloop in zo'n pannetje kunnen voorspellen. Dat voorspellen is heel interessant voor de wetenschap." (tekst gaat verder onder de foto)
Pieter Bliek zet in de Bergense duinpan meerdere paaltjes neer met verschillende soorten meetapparatuur. (foto: NH Nieuws)"Als leek heb je er niet zoveel aan, maar biologen en ecologen wél", licht hij toe. "Die onderzoeken de vegetatie in de duinen en of bijvoorbeeld klimaatverandering daar invloed op heeft. Het wordt namelijk steeds warmer én steeds kouder en dat heeft effect op de flora en fauna."
"De onderzoekers hebben niets aan algemene gemiddelde temperaturen, want dat geeft een vertekend beeld; je moet werken met de temperaturen die hier in de duinpannen veel extremer zijn. Het kan hier tien graden vriezen, terwijl het aan de rand van de duinpan boven nul is", wijst Bliek aan. "Daarom meten wij op beide plekken." Inmiddels worden zo'n tien duinpannen gemonitord.
Het leukst vindt vrieskoujager Pieter het meten van hele lage temperaturen. Het seizoenrecord (op 1,5 meter hoogte) staat voorlopig op -11,47 graden Celsius. Dat was op 11 januari in een duinpan bij Castricum aan Zee. In de jaren dat vrieskoujager Pieter Bliek metingen verrichtte was het het allerkoudst in februari 2021 in een duinpan in Wimmenum: -21,0 graden.
Dat is dus alweer vier jaar geleden, maar in de tussentijd was er nog wel een kouderecord voor de zomerperiode. In augustus 2022 daalde het kwik naar -0,46 graden in Camperduin. "De meting toen op de vroege ochtend van 7 augustus is echt uniek, want het had nog nooit gevroren in Nederland tussen 20 juni en 20 augustus. Het was dan wel geen officiële meting, maar wij hadden wél het kouderecord voor de zomer gemeten."
