Zeggen dat je plasticneutraal bent, maar ondertussen bergen met plastic afval produceren. Die twee bijten elkaar nogal, zou je zeggen. Toch is het de werkelijkheid bij PepsiCo, onder andere producent van Lay's chips. Want je hoeft als bedrijf eigenlijk niets te veranderen aan je afvalproductie, zolang je maar investeert in bedrijven die dit wél doen.
Het valt te vergelijken met de optie die je kunt aanklikken bij het boeken van je vliegtuigstoel: betaal een paar euro extra om jouw CO2-voetafdruk te compenseren. Een paar euro ter compensatie, met een schoon geweten tot gevolg. Lay's moederbedrijf PepsiCo in Broek op Langedijk doet het net zo, maar dan met afval.
Want waar het bedrijf zichzelf in enkele landen, waaronder de Filippijnen, 'plasticneutraal' noemt, blijkt het wereldwijd een van de grootste plasticvervuilers, zo schrijft Follow de Money (FTM), een platform voor onderzoeksjournalistiek. De stranden van de Filippijnen liggen vol met de bekende rood-gele chipszakjes. Ondertussen gaat de marketingcampagne van Lays gewoon door, zelfs met beroemdheden die op Instagram uitleggen dat ze hun lievelingssnack nu nóg meer waarderen, omdat het bedrijf sinds 2017 plasticneutraal is. (tekst loopt verder onder foto)
Hoe doen ze dat? Door te investeren in andere bedrijven die wél recyclen. Door zogenoemde 'plastic-kredieten' aan te schaffen. Die koop je bijvoorbeeld van afvalverzamelaars; mensen die plastic uit de oceaan vissen, of een ander bedrijf dat plastic recyclet tot iets anders. De één compenseert voor de ander, zeg maar. Gangbaar is dat een ton verzameld plastic één plastic-krediet waard is.
En dat heeft natuurlijk een groot voordeel voor PepsiCo, die hierdoor A kunnen zeggen en B kunnen blijven doen. Maar plastic-krediet vertelt niet om wat voor soort plastic het moet gaan. Terwijl het best kan uitmaken waar het plastic is verzameld - op een stortplaats of in een rivier? - als je kijkt naar de impact van het weghalen van dat plastic. Daarnaast bleek het grootste deel van PepsiCo's plastic-kredieten te zitten in een bedrijf dat oude autobanden verbrandt om energie op te wekken, waarbij ook giftige stoffen vrijkomen. Niet de meest milieuvriendelijke methode.
Een reactie krijgt FTM niet van PepsiCo, ondanks meerdere verzoeken. Overigens zijn er meerdere bedrijven die plastic-kredieten kopen, zoals Coca-Cola en Nuud, een deodorantmerk.