Een klant staat bij de balie, alles is gescand, en de caissière vraagt: "Had u er een tasje bij gewild?" Een moment van twijfel volgt. "Ja, nee... nee hoor, het gaat zo wel mee", zegt de bezoeker snel. "Het blijft altijd zo’n ongemakkelijk moment", geeft de winkelier toe.
Het zal je misschien ontgaan zijn, maar 3 juli is de internationale plastictasjes-loze dag. Een dag om bewustwording te creëren over hoelang zo'n tas eigenlijk meegaat en wat voor schade dit aanricht. Een goed moment voor Streekstad Centraal om de straat op te gaan om er achter te komen hoe mensen in de regio met plastic tasjes omgaan. (tekst loopt door onder de foto)
Bij ReShare Store Alkmaar vragen ze niet of een klant een tasje wil, legt Joanne Havenaar uit. Ze vraagt de klant altijd gelijk of ze een eigen tas mee hebben. "Er komen hier veel mensen die het niet zo breed hebben. Dan willen ze die 20 cent voor een papieren tas liever besparen", legt ze uit. "Veel mensen nemen al een eigen tas mee, maar je moet natuurlijk wel een optie hebben voor het geval dat."
En die heeft ze. Ze haalt een grote mand met plastic tassen onder de balie vandaan. Naast de papieren tasjes biedt ze deze gratis aan de klanten aan. "Veel mensen doneren kleren bij ons in plastic tassen, die kunnen gewoon nog gebruikt worden." (tekst loopt door onder de foto)
Bigshoppers, opvouwbare nylon-, katoenen-, papieren- en gerecycled plastic tassen zijn inmiddels in het straatbeeld niet meer te missen. Maar hoe milieuvriendelijk deze tassen zijn hangt vooral af van hoe vaak je de tassen hergebruikt. "Voor alle tassen geldt - als je ze eenmaal hebt - hergebruik ze totdat ze kapot zijn", stelt Milieu Centraal.
Na het verbod op plastic zijn veel winkeliers overgestapt naar papieren tassen, maar dat is volgens stichting Milieu Centraal niet milieuvriendelijker dan plastic tassen. Het gaat namelijk minder lang mee en er is veel meer materiaal nodig om de tas draagkracht te geven. (tekst loopt door onder de foto)
Niet alle shoppers zijn blij met deze maatregel. "Het is goed dat er wordt gekeken naar alternatieven. Daar staat bijna iedereen achter lijkt mij. Maar of die 20 cent mensen nou echt afschrikt om een tasje te kopen betwijfel ik. Ze kopen het toch wel als ze het nodig hebben", zo laat één van de shoppers die we hierover aanspreken weten. Iemand anders zegt juist: "Ik neem altijd zelf een tasje mee. Te duur om het steeds maar te moeten betalen."
Voor anderen is het inmiddels een gewoonte geworden om zelf een tasje mee te nemen. "Ik heb altijd zo’n tasje bij me", zegt Anja terwijl ze twee kleurrijke stoffen tasjes tevoorschijn haalt. “Ik stop ze gewoon in mijn zak. Dat zou iedereen moeten doen." Ze vindt het zonde om te zien hoeveel tassen verspild worden, zowel de plastic als de papieren tassen. (tekst loopt door onder de foto)
Het verbod op plastic tassen heeft het straatbeeld wel verandert. De meeste mensen nemen - om uiteenlopende redenen - zelf een tasje mee. Of de plastictasjes-loze dag daar aan bij heeft gedragen is maar de vraag, want we hebben niemand gesproken die hier van op de hoogte was. Zelfs Milieu Centraal niet.
Sinds 2016 zijn er geen gratis plastic tasjes meer verkrijgbaar. Om zo zwerfafval tegen te gaan en iets te doen aan en de plastic soep. Daar kwam 3 juli 2021 een extra maatregel bovenop: alle producten van oxo-degradeerbare kunststoffen, waaronder tasjes van dit materiaal, zijn verboden. Oxo-degradeerbaar betekent dat de kunststof door uv, warmte of zuurstof uit elkaar valt in minuscule stukjes plastic. Die vervolgens in het milieu terecht komen.