"Ik had het woke gevonden als je haar een tintje had gegeven. Maar dit is 'beyond woke'; het is een interpretatie van een vrouw." Met de dag krijgt de 26-meter hoge muurschildering van Maria Tesselschade op de Vooruitgangflat meer vorm. En je hoeft geen getraind oog te hebben om iets opvallends aan haar te zien: ze ziet een beetje blauw.

"Ze is wel een beetje wit, werd tijdens de selectie uitgesproken", vertelt Miel, deel van streetartistduo TelmoMiel, die het metershoge kunstwerk op de flat schildert.  Bewoners van De Vooruitgang in Overdie mochten kiezen uit drie portretten van Maria Tesselschade, gecreëerd door kunstenaars Telmo en Miel. De muurschildering is deel van het landelijke project Museum Murals en onderdeel van de collectie van het Stedelijk Museum Alkmaar.

"Overdie is een wijk met, geloof ik, 230 nationaliteiten, mensen van alle gezindten wonen daar", vertelt Eva Groentjes van het Stedelijk Museum. "Toen we het de opties lieten zien aan de buurt, was de reactie: ze lijkt niet op ons. Dus wij waren ook een beetje bleu, zo van: 'Maar vierhonderd jaar geleden had iedereen een witte huidskleur en blauwe ogen.'" (tekst loopt verder onder foto)



Of dat niet anders kon? "Dat was een goede eye-opener van de buurt. We vonden het belangrijk om naar de opmerkingen van de bewoners te luisteren en de huidskleur los te laten", zegt Groentjes. Daarnaast Tesselschade was een eigenzinnige vrouw, die zich bewoog in een mannenwereld, dus een 'gekke' kleur was volgens Miel zo gek nog niet. "Ik vond het ook wel leuk om er een andere tint in te brengen dan normaal. Zij was ook kunstenaar en wilde niet geportretteerd worden. Het is wel passend."

Maar er is ook een andere kant, benadrukt Miel. "We krijgen deze verzoeken steeds vaker. Wit wordt nu soms als 'slecht' ervaren en dat vind ik erg. Verschrikkelijk, eigenlijk. Om daar nou elke keer over te gaan vechten heeft ook geen zin. Op deze manier proberen we de mensen tegemoet te komen. Gezien de buurt snap ik dat een witte Maria misplaatst zou zijn." (tekst loopt verder onder foto)



Omdat het een hedendaags portret is, mag je best spelen met kleuren, vindt het museum. Dat is niet woke, "maar beyond woke", vindt Groetjes. "Het is menselijk om mensen niet iets op te dringen." Want niks is vervelender dan dénken dat je mensen een cadeau doet met kunst, terwijl ze het eigenlijk niet fijn vinden.

"Maar het is een ingewikkeld proces", geeft Groentjes toe. "Woke is in dat opzicht een mijnenveld. Niet polariseren en iedereen mee laten praten is zo'n beetje de onderlegger voor wat we doen. Aan de andere kant zijn we huiverig, want we willen ook laten zien hoe het vroeger écht was. Maar dat betekent niet dat je mensen van vandaag de dag niet moet horen."