Medewerkers van het Eye Filmmuseum schrokken zich wild doen ze dinsdag de Kunst Bunker in Castricum in wilden. Nadat het hen eindelijk lukte om binnen te komen, zagen ze dat de vloer blank stond. Een aantal blikken met oude nitraatfilms lag in het water. Snel kwamen ze in actie om het unieke beeldmateriaal te redden. "Maar de onderste rij filmblikken is helaas nat geworden."

De bunker aan de Helmweg is een van drie locaties die Eye gebruikt om unieke en ook zeer brandbare nitraatfilms te bewaren. "Het gaat om heel belangrijk Nederlands erfgoed", vertelt collectiebeheerder Frank Roumen aan NH Nieuws, mediapartner van Streekstad Centraal. "Er wordt elke week wel een film gehaald of weggebracht naar de bunker. Maar gisteren kregen we de deur niet open en ontdekten we dat het water heel hoog stond."

"Het is wel eens eerder nat geweest, vandaar dat we al een pomp hadden geïnstalleerd en er zandzakken hebben neergelegd", vervolgt Roumen. Toch stond er een halve meter water in de bunker. "Bij de meesten bleef het water aan de buitenkant, maar bij een tiental films is ook water in de blikken terechtgekomen. Die films zijn gelijk afgevoerd. Die worden gevriesdroogd en daarna vacuüm getrokken. Over een tijdje weten we pas wat de schade is." (tekst loopt door onder de foto)



De stroom bleek uitgevallen en dus deed de pomp het niet. "We zijn de hele dag in actie geweest en de brandweer heeft uiteindelijk alles leeggepompt", zegt de collectiebeheerder. "Het gaat gelukkig 'maar' om een tiental films dat aangetast lijkt. Dat vind ik toch heel pijnlijk om te zeggen: het valt dus reuze mee. Een tiental is te veel. Ik heb er slecht van geslapen."

Al langer was er bij Eye twijfel over de opslaglocaties in de duinbunkers in Castricum, Heemskerk en Overveen. "Die films liggen sinds de jaren 70 prima in het duingebied, maar door de klimaatverandering wordt het steeds warmer en natter", aldus Frank Roumen. "Ook het grondwaterpeil is veel hoger dan ooit. Daarom zitten we echt in een situatie die eigenlijk niet meer houdbaar is. We zijn daarom al een paar jaar bezig met de ontwikkeling van een gloednieuwe nitraatopslag, die helemaal voldoet aan de laatste eisen en ook duurzaam is. Het is zaak dat we dat traject gaan versnellen; hopelijk geholpen door het Ministerie van OCW."



"Het wordt nog een puzzel om een goede plek te vinden, naast dat een nieuwe nitraatbunker een paar miljoen gaat kosten. Zo'n bunker moet buiten de bebouwde kom zitten en ook niet in een Natura 2000-gebied. Waar dat in Nederland gaat zijn, maakt ons niet veel uit." (tekst gaat verder onder de foto)

"Het grootste deel van de collectie is gedigitaliseerd, en alles is ook veilig gesteld op 'safety stock': op niet-brandbaar materiaal. Je wil alleen nooit het nitraat weggooien, omdat je altijd wil kunnen terugvallen op het origineel, omdat het digitaliseren steeds beter wordt", vertelt Roumen.