"Wie wil een kwadrant maken voor het televisieprogramma Jekels Jacht?" Dat vroeg de mentor aan de derdejaars studenten van de Allround Meubelmakeropleiding op het Horizon College in Heerhugowaard. "Ik had geen idee wat het was, maar deze kans kon ik niet missen."
Vijf studenten hebben - onder begeleiding van een expert - het kwadrant van wetenschapper Willebrord Snellius nagemaakt, waarmee je de omtrek van de aarde kan berekenen. Vierhonderd jaar geleden maakte de wetenschapper dit meetinstrument en dat was best bijzonder. “Ik vind het bizar hoe hij dit in die tijd heeft gemaakt", vertelt Dirk de Bont, één van de studenten, aan Streekstad Centraal. (tekst loopt door onder foto)
"De samenwerking ging eerst wat rommelig, maar uiteindelijk had iedereen zijn eigen rol", zegt Dirk. Hier staat hij in de groene trui op de foto met zijn medestudenten en Nicolàs de Hilster. (foto: Suzanne Dubbeldam)Dirk had vóór het project helemaal geen verstand van rekenen en wiskunde, maar raakte eigenlijk wel nieuwsgierig. Zonder moeite legt hij uit hoe het kwadrant werkt. Het enige wat je nodig heb zijn twee locaties met een goed uitzicht en natuurlijk het meetinstrument. "Het is eigenlijk een grote graadmeter", begint hij. "Als je bijvoorbeeld boven op een kerktoren in Heerhugowaard de hoek van de poolster berekent en dit ook doet in Hoorn, kun je met een formule de omtrek van de aarde berekenen."
De bouw van zo'n ouderwetse kwadrant kent wel zijn uitdagingen. "Er zitten zulke ingewikkelde hoeken in en als je er maar een millimeter van afwijkt dan werkt het hele systeem niet meer.” Tegenwoordig hebben we computers, die een handje helpen met het millimeterwerk. De studenten maakten hier ook gebruik van.
Iets ouds namaken, betekende ook dat ze geen spijkers en schroeven konden gebruiken. "Dat was het moeilijkst, maar we wilden zo dicht mogelijk bij het origineel komen. Hierdoor moesten we op andere manieren werken dan we tegenwoordig doen." (tekst loopt door onder foto)
De studenten hebben er bijna een half jaar aan het twee meter hoge kwadrant gewerkt. (foto: Suzanne Dubbeldam)Een cameraploeg van het televisieprogramma Jekels Jacht documenteerde het harde werk van de studenten. In deze show bootst presentator Diederik Jekel experimenten na van wetenschappers die de koers van de geschiedenis veranderd hebben. Woensdag 12 juni is de uitzending te zien is op NPO2. En daar gaan ze het meetinstrument voor het eerst testen.
Dirk zit in ieder geval voor de buis, met zijn vriendin. "Ik vind het spannend, of het daadwerkelijk gaat werken. Maar het was sowieso een mooie ervaring."
