De gevels van het Vredeskerkje in Bergen aan Zee lijken redelijk in orde, maar volgens beheerstichting MAD is dat niet zo; ze zijn verweerd en moeten vervangen worden. Een uitdagende klus met een prijskaartje van rond 300.000 euro. Maar het is de stichting gelukt om het geld bij elkaar te krijgen, mede dankzij een steendonatie-actie. "Die is goed verlopen dankzij inwoners en ondernemers. We hebben zelfs iets meer ontvangen, maar dat geld kunnen we goed gebruiken."
"Het Vredeskerkje is in 1918 gebouwd op initiatief van de vrouw van de burgemeester, Marie Amalie Dorothea van Reenen. Onze Stichting MAD is naar haar vernoemd." Voordat we over geld kunnen praten, wil penningmeester Dick Sluis graag vertellen over het nu nog enige kerkje in Nederland met een rieten dak. "Het was ooit gebouwd als kerkje voor allen en was dus niet verbonden aan een religieuze stroming, maar echt bedoeld voor alle gezindten. Die oecumenische gedachte was toen vrij bijzonder, en ook dat een vrouw het initiatief had genomen."
Binnen 106 jaar, dat lijkt een korte tijd om complete muren te moeten vervangen legt Streekstad Centraal hem voor. "Dat klopt wel. In die tijd hadden ze nog niet veel knowhow over de samenstelling van bakstenen en species. De stenen van het kerkje zijn heel gevoelig voor zout en vocht. Het slaat zich op in de stenen, en dat betekent dat ze van binnenuit eroderen en dan brokkelt de buitenste laag af. Alleen de oostgevel, die ligt meestal uit de wind dus die blijft staan zoals die staat." (tekst gaat verder onder de foto)
Hoe de drie andere muren precies zullen worden vervangen weet Dick Sluis niet zoveel van. Hij verwijst naar muurpatholoog dr. Josepha van Kempl. Binnenkort spreekt Streekstad Centraal haar over de renovatieplannen die worden uitgevoerd door aannemer Witte Bouw.
Van de financiering weet de penningmeester dan wel weer alles. "De exploitatie van het kerkje is minimaal, dus daar kunnen we de renovatie niet van betalen. Maar het is een provinciaal monument dus hebben we subsidie aangevraagd. De provincie levert een flink bedrag van rond 125.000 euro. Verder hebben we een professioneel bureau ingeschakeld dat voor ons allerlei fondsen heeft benaderd. Daar hebben we redelijk wat succes mee gehad.", Sluis licht er een paar uit: "De Rabobank heeft flink geholpen. En de stichting Vrienden van het Vredeskerkje heeft ook een groot bedrag ter beschikking gesteld." (tekst gaat verder onder de foto)
"Maar dan zijn we er nog niet dus hebben we zelf een actie opgestart. Het totale bedrag dat we nog nodig hadden hebben we gedeeld door het aantal nieuwe bakstenen dat we moesten laten bakken. Dat zijn er 14.300. We kwamen uit op ongeveer 20 euro per steen. Je kon dus symbolisch een steen kopen. Daar hebben we veel publiciteit aan gegeven. Als je de gedoneerde bedragen ziet, dan is dat vaak 20 euro of een veelvoud daarvan, dus veel mensen gingen mee in de symboliek."
De actie bleek zó succesvol dat inwoners en ondernemers meer doneerden dan nodig voor het project. Maar het geld zal zeker niet worden verkwist. "Zo'n gebouwtje heeft altijd wel onderhoud en restauratie nodig. En restauratie kent altijd tegenvallers natuurlijk. Het geld gaat naar de post 'onvoorzien'."
Of misschien niet echt 'onvoorzien'. Dick Sluis vreest dat het Vredeskerkje te maken krijgt met schade door wateroverlast, zoals begin dit jaar. "Het kerkje is af en toe onbereikbaar. Als het klimaat zo doorzet is dat niet zomaar voorbij." De penningmeester reageert verrast als hij hoort dat de gemeente drie weken geleden een drainagestelsel heeft laten aanleggen. "Oh, daar was ik nog niet van op de hoogte." Maar goed, wat Sluis al zei, er is altijd wel onderhoud nodig.
Stichting MAD heeft bij Eric Coolen zo'n 100 à 120 afbeeldingen besteld voor de mensen, bedrijven en fondsen die meer dan 500 euro inlegden, én voor een aantal mensen die belangeloos tijd en energie in het project staken. Coolen is een kunstenaar uit Haarlem die is gespecialiseerd in piëzografie, een soort druktechniek. "Hij heeft een dagversie en een nachtversie van het kerkje gemaakt. Als waardering kunnen donateurs van 500 euro en meer één versie krijgen, en vanaf 1.000 euro beide versies. Eric komt ze op 24 februari in het kerkje signeren", vertelt de MAD-penningmeester. "De werkzaamheden aan de gevels start in week 10, dat is de week van 4 maart."
Het vervangen van hele muren is een bijzondere klus, dus het zal zeker de moeite waard zijn om daarna af en toe een kijkje te nemen.