Taalspelletjes, gesprekjes over eten, antwoord op taalvragen: PIM kan het allemaal. Maar PIM is geen mens, PIM is een computer, die werkt met kunstmatige intelligentie (AI). Deze bijzondere innovatie van Alkmaar Taal Thuis maakt het leren van Nederlands nóg laagdrempeliger. "En dat gewoon door een wild idee... The sky is the limit!"
Alkmaar Taal Thuis helpt anderstaligen bij het leren van Nederlands en is op die manier een belangrijke hulp voor mensen die wel in Alkmaar wonen, maar hier nog weinig aansluiting vinden. Twee keer per week zijn er 'taalcafés'. "Maar niet iedereen kan op die momenten, merken we", vertelt Josje Toby van Alkmaar Taal Thuis aan Alkmaar Centraal. "Soms hebben mensen juist 's avonds tijd, of bijvoorbeeld alleen in het weekend."
PIM kan altijd, want PIM is een computer. Een chatbot, die werkt met de techniek van ChatGPT, afgestemd op de behoeftes van mensen die de taal aan het leren zijn. Wie een gesprek met PIM begint kan ook vragen verwachten als: Waar kom je vandaan? Wat is je lievelingsgerecht en welk Nederlands gerecht vind je lekker? PIM 'kent' zijn doelgroep en biedt hulp. Bijvoorbeeld met oefeningen, maar ook door ingewikkelde vragen te beantwoorden.
"Mijn man Ivo Toby is de bouwer", legt Josje uit. "Hij mocht van zijn werk een paar dagen besteden aan vrijwilligerswerk en toen zei ik, de website red ik eigenlijk wel, misschien kun je iets anders verzinnen. Waarom doen we niks met ChatGPT?" Kunstmatige intelligentie is volop in ontwikkeling, daarop aanhaken zou een prachtige innovatie zijn voor Alkmaar Taal Thuis. En dat lukte. "Mensen zijn heel enthousiast", zegt Josje. "PIM is léúk, kreeg ik gisteren te horen. En: mag ik nóg een code?" (tekst gaat door onder de afbeelding)
Het inlogscherm van PIM (beeld: Alkmaar Taal Thuis)Er wordt namelijk gewerkt met toegangscodes, om te voorkomen dat er in korte tijd te veel van PIM wordt gevraagd. De ondersteunende techniek van ChatGTP is niet gratis, het budget van Alkmaar Taal Thuis is niet oneindig - allesbehalve zelfs. "We hopen op funding. Als we die zouden hebben is eigenlijk alles mogelijk."
Helemaal foutloos is PIM nog niet. Als Alkmaar Centraal met PIM een taalspel speelt valt op dat PIM soms moeite heeft met de regels. En PIM plagen met niet-bestaande woorden levert nog niet de verwachte verbetering op. Maar het model is dan ook nog volop in ontwikkeling, dus dat er soms wat weeffoutjes in zitten, dat is niet vreemd. "We zijn op dit moment bezig met een stem, we hebben al een stem uitgezocht. Dan kunnen mensen van het programma ook de uitspraak leren. Want die is vaak nog het lastigst voor ze."
Geld hoeft Alkmaar Taal Thuis niet aan PIM te verdienen. "We zijn een kleine organisatie, met 40 vrijwilligers. We hebben geen winstoogmerk en we hoeven ook niet beroemd te worden of zo. Wat wij willen is mensen bij elkaar brengen. Daar kan PIM bij helpen." Al zal de chattende computer natuurlijk nooit de vrijwilliger, het 'taalmaatje', kunnen vervangen, benadrukt Josje. Taal is immers vaak non-verbaal en het gaat Taal Thuis juist ook om de één-op-ééncontacten, om het sociale. Daarbij: niet iedereen die Nederlands oefent bij Taal Thuis kan vlot lezen en schrijven, wat wel nodig is om met PIM te werken. "Maar de mensen die dat wel kunnen, stellen heel ingewikkelde vragen. We zijn echt verrast hoe goed de antwoorden al zijn. Dit is echt een bijzondere innovatie."
Wie zelf een bijdrage wil leveren aan PIM, verder wil praten over funding óf gewoon op de ouderwetse manier Nederlands wil leren aan een 'taalmaatje' kan contact opnemen met Alkmaar Taal Thuis.
