Ze houden menig Alkmaarder uit hun slaap, scheuren vuilniszakken open en kunnen agressief zijn als ze jongen hebben. Sinds de vos de meeuw uit de duinen heeft verjaagd, kampt Alkmaar met meeuwenoverlast. Er is inmiddels een heel pakket aan maatregelen om die overlast in te dammen, waaronder zogenoemde gedoogdaken. Met stadsecoloog Roland-Jan Buijs ging mediapartner NH Nieuws daar langs bij de broedende meeuwen.
Dat de meeuw met een imagoprobleem kampt, weet stadsecoloog Buijs dondersgoed. Toch moeten we accepteren dat de vogels nooit meer helemaal verdwijnen uit de stad. "We moeten leren leven met de meeuw. We bouwen heel Nederland vol zonder rekening te houden met de natuur. We vinden het leuk op National Geographic, maar als ze op je dak broeden, komt het ineens heel dichtbij."
Een van de maatregelen om de meeuwenoverlast te beperken zijn de gedoogdaken. Het dak van de oude drukkerij van het Noordhollands Dagblad is aangewezen als een gedoogdak. Een flinke lading schelpen moet ervoor zorgen dat de meeuw het er naar zijn zin heeft. "We moeten ervoor zorgen dat er broedsucces is op daken bij bedrijventerreinen. Meeuwen zien dan dat hun soortgenoten daar succes hebben en gaan er wellicht ook broeden."
De gemeente Alkmaar werkt door de meeuwenoverlast met een escalatieladder. Naast het plaatsen van borden met de waarschuwing meeuwen niet te voeren of afval te laten slingeren, kan er in extreme gevallen besloten worden om nesten te verplaatsen, te verwijderen of de eieren te behandelen met olie waardoor ze niet uitkomen. Alkmaar is de eerste gemeente waar zo'n ontheffing voor is afgegeven.
Maar dat is volgens ecoloog Buijs nog maar een tiental keer voorgekomen. Het gaat dan echt om extreme gevallen zoals een meeuw die agressief was naar bewoners van een verzorgingstehuis. "Om hun jongen te beschermen, voeren ze schijnaanvallen uit. Als ouderen schrikken en vallen waardoor ze een heup breken, dan ben je verder van huis."
"We zijn niet van de ongediertebestrijding, het zijn geen vliegende ratten", vertelt Buijs. "Er zijn echter situaties die niet acceptabel zijn. Als wij het niet met een ontheffing regelen gaan mensen voor eigen rechter spelen en dan zijn we echt van God los. Mensen die klachten hebben, moeten met de gemeente bellen."
Of de gedoogdaken er echt voor zorgen dat de meeuwen regelmatig terugkeren om te broeden moet onderzoek uitwijzen. De vogels worden daarom met een kooi op het nest gelokt zodat ze geringd kunnen worden. "Zo kunnen we zien of ze hier blijven, maar we kijken ook of meeuwen van wie hun nest is bewerkt met maisolie, deze kant op komen."
De Vogelwerkgroep Alkmaar en de Faunabescherming vinden dat de gemeente de meeuwen met rust moet laten. Ze begonnen een rechtszaak om de ontheffing in te laten trekken aangezien de vogel een beschermde diersoort is. De rechter is daar niet in meegegaan. "Alkmaar zonder meeuwen is geen Alkmaar, wat dat betreft, ben ik het eens met de Vogelwerkgroep. Maar ik vind dat wij echt een hele goede afweging maken wat overlast is en wat niet."
