Daar stond het dan op oudejaarsdag. In dat wat we nog even de Alkmaarsche Courant mogen noemen voor het definitief een regioloket wordt van de Telegraaf: Een paginagroot interview met burgemeester –zeg maar Piet- Bruinooge. Mooi moment, want ja, er viel best wat terug te blikken op het oude jaar. Het aangekondigde vertrek van het MCA naar Heerhugowaard, wat voor CDA en VVD de gezochte aanleiding bleek voor een rumoerige wissel van een centrum-links naar een onversneden rechts college, sluiting van een groot aantal ramen op de Achterdam, de pijnlijk onzichtbare gemeente bij de dreigende uitzetting van Jossef, vergezeld door de aanhoudende, soms vilein geuite kritiek: Wat is de rol van de burgemeester bij dit al?
Als ik koppenmaker bij de krant was had ik ‘Ik kan het allemaal ook niet helpen’ boven het interview gezet. Beetje ‘hullie hullie’ misschien, maar voor het belangrijkste deel wel waar. Op zaken die de openbare orde betreffen na, heeft een burgemeester helemaal niets te vertellen. Hij wordt geacht een team bestuurders bij elkaar te houden, het college van B&W. Dat team mag hij niet zelf samenstellen en ook over het programma van dit team heeft hij niks te vertellen. En dan kan het dus voorkomen dat je, zoals in Alkmaar is gebeurd, de ene dag loyaal meedenkt met PvdA en Groen Links wethouders, en de volgende dag geacht wordt even loyaal mee te denken met een nieuwe ploeg bestuurders die het bloed van die linkse theedrinkers wel kunnen drinken.
Niet zo gek dat Henk en Ingrid vervolgens denken dat de burgemeester schizofreen geworden is. En dan wordt de burgemeester als voorzitter van de gemeenteraad ook nog eens geacht de gehele raad, inclusief niet collegepartijen, in positie te brengen om het college waaraan hij zelf op straffe van ontslag loyaal dient te zijn, voldoende weerwerk te kunnen bieden. Al met al een onmogelijke positie. Het is van tweeën een. Of de burgemeester is benoemd en dus onafhankelijk. Hij zorgt er als een soort van toezichthouder voor dat college en gemeenteraad op een goede manier de spelregels naleven, maar verbindt zich op geen enkele wijze aan wat voor inhoudelijk programma dan ook. Of de burgemeester wordt door de inwoners van Alkmaar gekozen op basis van een programma, stelt daarna zelf een team van wethouders samen met wie hij dit programma gaat uitvoeren en is vervolgens door burgers en gemeenteraad hoogst persoonlijk aanspreekbaar op alles wat er gebeurt in de stad.
Persoonlijk lijkt de tweede variant mij een zegen. Ik zou me morgen nog kandidaat stellen, hopelijk met een tegenkandidaat of tien. Dat de beste moge winnen. Maar tot de politici in Den Haag dit mogelijk maken verwacht ik dat de voorzitter van dit rechtse college ook mijn burgemeester is.
