Niemand springt een gat in de lucht als de nieuwe energierekening op de mat valt, want je opent de envelop en ziet een bedrag waar je vaak even van moet slikken. Het voelt soms best oneerlijk dat je kosten hoog blijven terwijl je je best doet om zuinig te leven, maar veel mensen weten niet dat een groot deel van dat geld direct doorvloeit naar de staatskas in Den Haag. De energiemaatschappij mag namelijk lang niet alles zelf houden, want je energierekening is eigenlijk een verkapte belastingaanslag. Hoe zit die verdeling nu precies en waarom maakt de overheid gasverbruik eigenlijk steeds duurder voor ons allemaal?
De overheid wil je gedrag sturen
Je betaalt niet alleen voor de stroom en het gas dat je daadwerkelijk verbruikt, want de overheid heft een forse energiebelasting over elke eenheid die je afneemt om verbruik te ontmoedigen. Het is eigenlijk een soort financiële opvoedtruc van de politiek, want als energie duurder is, ga je er vanzelf een stuk zuiniger mee om. Dit beleid moet ervoor zorgen dat we met z’n allen minder fossiele brandstoffen gaan gebruiken, waardoor je de laatste jaren een duidelijke trend ziet in de tarieven. De belasting op gas wordt steeds verder verhoogd terwijl de belasting op stroom soms juist wat daalt.
Het stapelen van kosten
Als je goed naar de specificaties op je factuur kijkt, zie je dat de kale prijs eigenlijk maar het begin is van het hele verhaal. De uiteindelijke gasprijs per m3 die jij betaalt, is opgebouwd als een soort stapeltaart van verschillende kostenposten waarbij de kale inkoopprijs slechts de bodem vormt. Bovenop die prijs komen de overheidsheffingen en daaroverheen betaal je ook nog eens 21 procent btw, waardoor je rekening soms wel voor de helft uit belastingen bestaat. Dat verklaart ook waarom je maandbedrag soms stijgt terwijl je op het nieuws hoort dat de handelsprijzen op de beurs dalen.
Een financieel meevallertje
Gelukkig is het niet alleen maar betalen en inleveren, want je krijgt ook iets terug omdat energie wordt gezien als een basisbehoefte. Elk huishouden in Nederland heeft recht op een belastingvermindering, wat een vast bedrag is dat elk jaar automatisch van je energierekening wordt afgetrokken ongeacht hoeveel je verbruikt. Deze korting is bedoeld om een deel van je stroomverbruik belastingvrij te houden, wat voor mensen die heel weinig verbruiken of hun dak vol zonnepanelen hebben liggen soms heel gunstig uitpakt. In dat gunstige geval is de korting soms zelfs hoger dan de belasting die je moet betalen.
Betalen voor de kabels
Naast de leverancier en de belastingen betaal je ook nog voor het transport naar je huis, want de stroomkabels in de grond en de gasleidingen moeten immers onderhouden en uitgebreid worden. Deze netbeheerkosten betaal je weliswaar via je energierekening, maar je leverancier stort dit bedrag direct door naar de netbeheerder die in jouw regio actief is. Je kunt je netbeheerder niet zelf kiezen en zit vast aan de partij in jouw woonplaats, waarbij je de laatste tijd ziet dat deze kosten flink stijgen omdat het stroomnet overvol raakt. Er moeten miljarden geïnvesteerd worden in het netwerk en dat zie je terug in dit vaste bedrag per maand waar je helaas geen enkele invloed op hebt.
Wat kun je zelf doen?
Het ziet er niet naar uit dat gas de komende jaren goedkoper gaat worden, want de overheid blijft vasthouden aan het plan om Nederland van het gas af te krijgen via de portemonnee. De enige manier om de dans te ontspringen is door je verbruik drastisch te verlagen, waarbij goede isolatie de beste bescherming biedt tegen deze stijgende belastingen en prijzen.
