De gemeente Bergen zet een innovatieve nieuwe stap die de afstand tussen inwoners en lokale politiek wellicht wat kleiner maakt. Als een van de eerste gemeenten in Nederland gaat Bergen werken met Debatrijk, een platform dat kunstmatige intelligentie inzet om raadsinformatie overzichtelijker en toegankelijker te maken.
Deze week kregen de raadsleden een uitgebreide training in het systeem, dat hen moet helpen om vergaderingen beter voor te bereiden en informatie sneller terug te vinden. "Ik zoek nu natuurlijk als eerste hoe ik zelf in dit systeem voorkom", geeft een betrapte deelnemer toe, terwijl hij zijn eigen naam als zoekterm invoert.
Debatrijk bundelt alle documenten, besluiten, verslagen en raadsvergaderingen op één centrale plek. Daardoor hoeven raadsleden en inwoners niet langer door meerdere mappen, websites of downloads te zoeken. Het systeem bevat een slimme zoekfunctie, maakt automatische samenvattingen van lange en soms ingewikkelde stukken en biedt gebruikers de mogelijkheid om eigen dossiers aan te leggen op onderwerpen die zij willen volgen. (tekst gaat verder onder de foto)
Trainer Henri Luitjes van Debatrijk maakte de raadsleden wegwijs in het nieuwe raadsinformatiesysteem dat veel gebruik maakt van kunstmatige intelligentie. (foto: Streekstad Centraal)Griffier Janne Pijnenborg is enthousiast over de nieuwe werkwijze. Volgens haar biedt Debatrijk niet alleen gemak, maar vooral duidelijkheid. “Binnen enkele uren na elke vergadering staat er al een samenvatting per agendapunt online,” vertelt ze zichtbaar trots. “Dat maakt het voor iedereen veel eenvoudiger om te zien wat er precies is besproken.”
Het intelligente systeem doet dit door grote hoeveelheden informatie te filteren, waarbij alleen de relevante onderdelen worden behouden. De samenvattingen zijn bewust neutraal gehouden en bevatten geen politieke duiding, zodat gebruikers zelf kunnen bepalen hoe zij informatie interpreteren. "Journalisten blijven nodig voor de inkleuring", stelt Pijnenborg de verslaggever van Streekstad Centraal gerust. (tekst gaat verder onder de foto)
Janne Pijnenborg zoekt als griffier van Bergen naar innovatieve manieren om de veelbesproken kloof tussen politiek en burger te verkleinen. (foto: aangeleverd)Tijdens de training maakten raadsleden al veel gebruik van de zoekfunctie. Daarbij viel op hoe gemakkelijk zij eigen bijdragen konden terugvinden. Enkele kleine schoonheidsfoutjes kwamen aan het licht, maar dat deed weinig af aan het brede enthousiasme over de nieuwe mogelijkheden. Vooral het snel kunnen vinden van relevante passages in omvangrijke dossiers werd als een groot pluspunt gezien.
Ook inwoners krijgen met Debatrijk meer mogelijkheden om de lokale politiek te volgen. Zij kunnen eigen thema’s volgen, meldingen ontvangen bij nieuwe documenten en de automatische samenvattingen gebruiken om ingewikkelde onderwerpen beter te begrijpen.
Voor wie liever luistert dan leest, zijn alle vergaderingen bovendien terug te kijken én te beluisteren. “Je kunt een vergadering zelfs tijdens het stofzuigen terugluisteren,” zegt Pijnenborg met een knipoog. (tekst gaat verder onder de foto)
Volgens de griffier is het raadswerk de afgelopen jaren een stuk complexer geworden. De hoeveelheid informatie die op raadsleden afkomt, groeit voortdurend, zowel vanuit de gemeente als vanuit regionale samenwerkingen. Debatrijk helpt om de stroom aan documenten te ordenen.
Belangrijk daarbij is dat alle informatie rechtstreeks uit het officiële raadsinformatiesysteem komt. Daarmee is de betrouwbaarheid volgens Pijnenborg beter gewaarborgd dan bij veel AI-systemen op internet. “Online klopt informatie vaak niet,” zegt ze. “Hier weten we zeker dat het zuiver is en niet vermengd raakt met andere bronnen.”
De grootste uitdaging voor de komende tijd is volgens de griffie dat inwoners het platform weten te vinden en leren gebruiken. Naast Debatrijk wil de gemeente daarom ook andere communicatiemiddelen inzetten, waaronder social media en cursussen over hoe de gemeenteraad werkt. Het doel is om de lokale democratie toegankelijker te maken, zeker voor mensen die nu minder snel de weg vinden naar politieke informatie.
Met Debatrijk hoopt Bergen een flinke stap te zetten naar een transparantere en beter te volgen gemeenteraad. “Burgers kunnen veel eenvoudiger zien wat er speelt,” zegt Pijnenborg. “En raadsleden kunnen efficiënter werken. Dat is winst voor iedereen.”
