Houtkachels, goed of slecht? De discussie over houtstook speelt al enige tijd in de regio Alkmaar. In verschillende gemeenten, waaronder Alkmaar, Heerhugowaard en Castricum, groeien de zorgen over luchtkwaliteit, gezondheidsklachten en klimaatimpact van houtrook. Tegelijkertijd benadrukken bewoners die stoken vaak de sociale en duurzame kanten van hout als natuurlijke brandstof.
Gemeenten proberen sindsdien een evenwicht te vinden tussen individuele vrijheid en collectieve gezondheid, bijvoorbeeld via bewustwordingscampagnes en regels die het stoken bij ongunstig weer afraden. Ook in Bergen lijkt nu een omslag zichtbaar: van klagen over rook naar samen nadenken over verstandiger stoken.
In de raadszaal van Bergen was deze week een inwonersavond over houtstook. De bijeenkomst, een initiatief van raadsleden Froukje Krijtenburg en Sjaak Swart samen met commissieleden Anita van der Stap en Karen ten Hove, stond in het teken van dialoog en bewustwording. (tekst gaat verder onder de foto)
Een goede opkomst bij de avond over houtstook in de raadszaal van Bergen. (foto: aangeleverd)Of inwoners nu zelf stoken of hinder ervaren van buren, het onderwerp raakt velen in de gemeente. Doel van de avond was om kennis te delen over de effecten van houtstook op gezondheid, milieu en leefbaarheid en samen te zoeken naar praktische oplossingen die tot minder overlast leiden.
Tijdens de bijeenkomst kwamen deskundigen aan het woord, onder wie Michiel Franssens van EcoCat. Hij benadrukte dat houtstook niet per se tot overlast hoeft te leiden, mits er bewuster wordt gestookt. Volgens hem kunnen maatregelen als het gebruik van rookfilters, het juist aansteken van bovenaf, rekening houden met weersomstandigheden en een goed afgestelde kachel aanzienlijk schelen in uitstoot en rookvorming. Zulke technische verbeteringen kunnen volgens Franssens helpen een balans te vinden tussen comfort en verantwoordelijkheid.
De GGD Noord-Holland Noord schetste vervolgens de gezondheidsrisico’s van houtrook. Volgens hun gezondheidspanel, dat eerder dit jaar ruim 11.000 inwoners in de regio ondervroeg — onder wie 252 uit de gemeente Bergen — ervaart 45 procent van de inwoners weleens overlast van houtstook. (tekst gaat verder onder de foto)
De gemiddelde overlastscore lag op 5,4 in de zomer en 5,8 in de winter, op een schaal van één tot tien. Ongeveer de helft van de stokers gaf aan bereid te zijn om stappen te zetten om de hinder te beperken. De cijfers laten volgens de gemeenteraad zien dat houtstook geen klein detail is, maar een thema dat direct raakt aan de dagelijkse leefbaarheid.
Aan het slot van de avond vond een panelgesprek plaats met raadsleden, experts en inwoners. Daarbij benadrukte wethouder Ernest Briët (Verduurzaming en Cultuur) dat het onderwerp ook in het college verder zal worden besproken. Hij wil onderzoeken hoe de zogenoemde Stookwijzer, een landelijk hulpmiddel dat inwoners informeert wanneer stoken verantwoord is, beter onder de aandacht gebracht kan worden.
Briët sprak van een waardevol initiatief waarin niet alleen wordt gesproken over maatregelen, maar waarin vooral de bereidheid van inwoners om samen te zoeken naar verstandige oplossingen centraal staat. (tekst gaat verder onder de foto)
Volgens raadslid Krijtenburg markeerde de inwonersavond het begin van een langer traject waarin informatievoorziening en beleid hand in hand moeten gaan. Niet om inwoners voor te schrijven wat ze moeten doen, maar om gemeenschappelijke kennis op te bouwen en elkaar beter te begrijpen.
Veel aanwezigen zagen de bijeenkomst dan ook als een startpunt voor verdere stappen richting een gezondere leefomgeving — een thema dat in heel Noord-Holland Noord steeds hoger op de agenda komt. Zoals meerdere deelnemers opmerkten: "Houtstook gaat allang niet meer alleen over warmte, maar ook over hoe buren met elkaar samenleven en rekening houden met elkaars lucht."
