Tijdens het warme zomerweer dit weekend zijn veel mensen naar het strand gegaan om van de zon en zee te genieten. Het was de perfecte gelegenheid om af te koelen in het water en vervolgens op de handdoek te relaxen. Maar heb jij je eigenlijk ingesmeerd?
De Kankeratlas van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) toont dat nergens in Nederland zoveel patiënten zijn met de meest agressieve vorm van huidkanker - melanoom - als in Noord-Holland Noord.
In het gebied rond Bergen ligt het aantal gevallen van melanoom maar liefst 63 procent hoger dan het landelijk gemiddelde. Ook Egmond aan Zee en Heiloo zijn uitschieters. "Dit is natuurlijk heel opvallend en best schokkend", vertelt dermatoloog Hansje-Eva Teulings als ze de cijfers laat zien aan NH, mediapartner van Streekstad Centraal.
Om daar verandering in te brengen, zet de regio volop in op voorlichting en preventie. Zo zijn er steeds meer zonnebrandpalen bij sportkantines, ziekenhuizen, bouwplaatsen, horecaterrassen en op het strand. En worden meer schaduwplekken gecreëerd. "Maar het moet beter, er is ook nu nog genoeg te winnen", vindt Teulings. "Zo zijn we nog steeds geneigd om tijdens de warmste uren lekker lang in de zon te gaan zitten."
Tijdens voorlichtingsavonden in het Noordwest Ziekenhuis in Alkmaar wil ze bewustwording rond huidkanker vergroten. Mensen die in de buurt van het strand wonen, komen daar ook vaker als kind, legt de dermatoloog uit. "Als je vaker bent verbrand als kind, loop je een verhoogd risico op een melanoom."
Het is volgens de dermatoloog mede daarom ook niet zo gek dat de spreekuren in het ziekenhuis vollopen. "In de jaren 70 en 80 lagen we op het strand en smeerden we ons in met zonnebloemolie." Ook was er volgens haar nauwelijks aandacht voor het effect van de zon op de huid van buitenwerkers, zoals stratenmakers en glazenwassers.
Dat het aantal melanoom-patiënten in Noord-Holland Noord zo hoog is vergeleken met het landelijke gemiddelde, kan verschillende oorzaken hebben. Zo is het aan de kust vaak zonniger. Ook kunnen huidtypes een rol spelen. Waar deze regionale verschillen vandaan komen, wordt nog onderzocht.
Volgens de dermatoloog zijn mensen zich niet altijd bewust van de zon. "Het gaat juist ook om de momenten dat je fietst, wandelt of tuiniert, maar je jezelf niet insmeert." Zonlicht, of eigenlijk de onzichtbare uv-straling (ultraviolet), kan het DNA in onze huidcellen beschadigen, legt ze uit.
"Je bruine kleur verdwijnt, maar de schade blijft. Onze huidcellen onthouden die en bouw je gedurende je leven op, totdat je het niet meer kunt repareren en plekjes krijgt. Huidkanker hoeft niet dodelijk te zijn. Het is vaak goed te behandelen, mits je er op tijd bij bent." Maar voorkomen is beter dan genezen. (hoofdfoto: NH)