Een eigen hek zetten om het gemeenteperk of een schuurtje plaatsen naast de eigen grond. Alkmaar wil al jaren het illegaal gebruik van stukken grond terugdringen, maar dat lukt nog niet echt. Wethouder Anjo van de Ven gaat daarom het beleid rond het snippergroen aanpassen. Meer vanuit de burger en minder vanuit de overheid. "We hebben in het verleden gekeken vanuit de financiële invalshoek, maar dat willen we nu anders doen. Afspraken maken met de mensen waar het over gaat is belangrijk, want dat hoort bij een goede overheid."
En de klok tikt voor Van de Ven. Twintig jaar is de verjaringstermijn voor openbaar groen dat door inwoners wordt gebruikt. Na die twintig jaar is de gemeente de grond definitief kwijt. "Dat is in ieder geval de termijn die het meest voorkomt, maar exacte cijfers heb ik niet", vertelt de wethouder.
Het is al jaren een doorn in het oog van het Alkmaarse bestuur. Openbaar groen dat door bewoners gebruikt wordt als uitbreiding van de tuin. "Het kan ook zijn dat de verjaring al na tien jaar geldt, maar dat gebeurt zelden. Eigenlijk alleen wanneer nieuwe eigenaren van een huis niet konden weten dat de grond niet bij het perceel hoorde."
De gemeente verwachtte in 2021 dat zo'n 1.800 gevallen van snippergroen vastgesteld konden worden, maar in 2023 stond de teller pas op 384 afgeronde zaken. "Het project wil op de een of andere manier nog niet vlotten", benadrukt Van de Ven in gesprek met Streekstad Centraal. "Veel mensen zeiden dat 239 euro per vierkante meter te duur is. We zijn als gemeente daarnaast ook een beetje streng geweest, en dat past niet. Dat is niet goed." (Tekst gaat verder onder de foto)
Het aanbod van de gemeente gaat daarom op de schop. De grond kan nu ook in bruikleen genomen worden én de prijzen gaan omlaag. "In veel gevallen gaat het om een korting van veertig procent, maar als de grond bijvoorbeeld moeilijk te bereiken is wordt een korting van zestig procent gegeven." Daardoor kan de grondprijs dus verlaagd worden van 239 naar zo'n 95 euro per vierkante meter. "We hebben al opmerkingen gekregen van mensen die eerder grond kochten, maar uiteraard krijgt deze groep geld terug. Het moet niet zo zijn dat inwoners gestraft worden doordat ze al een aanbod hebben geaccepteerd. Al kan het nog wel een paar weken duren voordat de compensatiebrief op de mat ligt."
Een aantal gemeenten vreest dat bewoners de aangekochte uitbreiding gaan betegelen of bebouwen. En dat zou slecht zijn voor de biodiversiteit. Maar Van de Ven maakt zich daar geen zorgen over: "Je loopt het risico dat er wat op gebouwd wordt, maar goed. Heel veel mensen trekken het ook gewoon bij hun tuin. Het is niet het grootste risico voor het klimaat en de biodiversiteit, zeg maar."
Ze is optimistisch over de veranderende aanpak. Om samen met de inwoners naar een oplossing te zoeken: "Laat ik dit zeggen. We zijn als gemeente blij als mensen zorg dragen voor grond waar we niet bij kunnen, maar het moet wel gereguleerd worden. De verbolgenheid die sommige mensen hebben door onze vorige aanpak snap ik. Je moet niet tegenover elkaar staan, maar het samen oplossen. Dat vind ik ook echt."
De aanpak van Alkmaar kan overigens grote financiële gevolgen hebben voor de gemeente zelf. Stadswerk072 doet het groenonderhoud voor een vaste prijs, maar met een toename van het oppervlakte zou dat niet meer toereikend kunnen zijn. "Ja, het valt niet uit te sluiten dat de prijs van het onderhoud verhoogd wordt. Daar moeten we dan voor de volgende jaren naar kijken", reageert Van de Ven.