Aan het uiterlijk van tientallen vooroorlogse sociale huurwoningen in Koedijk mag niets veranderen. Dat is het resultaat van ruim tien jaar strijd van bewoners voor het behoud van Oostwijk. Vorig jaar weten ze de sloop al tegen te houden. En nu hangt de vlag uit vanwege de unieke status 'beschermd dorpsgezicht'. "Bloed, zweet en tranen heeft het ons gekost, maar dit is de kroon op al het werk van alle Oostwijkers", zegt een stralende Nel Ruig (58) namens de bewonerscommissie. Ze staat trots op haar oprit. Boven haar wapperen de kleuren geel en blauw.
'Anno 1920', staat er op de Oostwijk-vlag. Direct opgehangen na het goede nieuws uit de gemeenteraad maandagavond. "Ik zat best nog wel met zenuwen in de raadszaal; of het ook echt ging gebeuren. Maar het besluit viel unaniem, dat is helemaal geweldig. Oostwijk is een wijkje van wel honderd jaar oud, waar nog veel echte Koedijkers wonen", vertelt Nel Ruig enthousiast aan mediapartner NH Nieuws. "Het is het allereerste sociale - toen - nieuwbouwwijkje dat gebouwd is achter de Westfriese Omringdijk. Echt uniek, met veel geschiedenis."
Het arbeidersbuurtje valt op door de grote tuinen die achter de woningen aan slootjes liggen. "Dat komt door het vaartuindersverleden. Er werd hier groente verbouwd, vandaar die grote tuinen met schuren. Vier koolschuren hebben ook een monumentale status. Maar ook de onderlinge verhoudingen zijn heel sterk. Als er wat loos is, dan springen alle buren bij. Ook de nieuwe wijkbewoners. Het dorpse gebeuren willen we hier houden. Vandaar onze strijd tegen de sloop en de wens om hoe het eruitziet zo te laten."
"Wij zijn al zeker tien jaar aan het strijden voor het behoud van onze wijk", blikt Nel terug. "Met verschillende verhuurders met allemaal verschillende plannen; met als laatste partij nu Woonwaard. Die wilden het hier gaan slopen. Daar hebben we actie tegen gevoerd met Asterix en Obelix in de straat." Vorig jaar trekken de huurders aan het langste eind: de sloop is van de baan. "Maar onze woningen worden niet gerenoveerd, want Woonwaard wil die verkopen. Wel wordt er eindelijk wat aan het achterstallig onderhoud gedaan. Dat is hoog nodig, want de afgelopen jaren is er vanwege de dreigende sloop niets aan gedaan."
"Dit succes is ons gezamenlijke succes. Van de bewonerscommissie, met steun van alle Oostwijkers en betrokken (erfgoed)verenigingen. We zijn altijd in gesprek gebleven, ook al was het soms verdomde moeilijk met Woonwaard. We hebben gerust wel eens gehuild en hadden slapeloze nachten. Maar je moet positief blijven, en blijf vooral met elkaar praten."
Het 'beschermd dorpsgezicht' dat nu is toegekend betekent voor de verkoopplannen van Woonwaard dat kopers te horen krijgen dat er niets aan de gevels van de woningen mag veranderen. "De status is vooral goed nieuws voor het uiterlijk van de wijk", licht Nel toe. Aanvullend op die status moet nog wel een beeldkwaliteitsplan komen; de aanzet daarvoor is ook in het raadsbesluit meegenomen. Dat plan is belangrijk omdat daarin de criteria staan waaraan de wijk qua bebouwing en inrichting in de toekomst moet voldoen. (foto's: NH NieuwsAnne Klijnstra)
Primeur voor Oostwijk
Het is voor het eerst dat de gemeente Alkmaar, waar Koedijk deels onder valt, een beschermd stads- of dorpsgezicht aanwijst. "Hiermee blijft deze bijzondere wijk zo goed mogelijk behouden. Het gaat hier niet om zomaar een wijk, het gaat hier om een stukje cultureel erfgoed", aldus wethouder Anjo van de Ven.
