Justitie eist tot twintig jaar cel tegen de acht verdachten van het doodschieten van een Colombiaan in Bergen aan Zee. De schietpartij was het resultaat van een mislukte ontvoering. Het eigenlijke plan was in februari 2021 om internationaal cokehandelaar Andrés Eduardo Valencia Castrillón te ontvoeren, aldus de officier. "Koelbloedig en misselijkmakend."
Woensdag is de vierde zittingsdag van het grote proces over de wild-west-taferelen die koude middag in Bergen aan Zee. Naast strafeis en toelichting toonde het Openbaar Ministerie (OM) een 20 minuten durende video met een soort reconstructie. "Uitstekend recherchewerk", noemt ze het werk van de Noord-Hollandse politie de afgelopen twee jaar.
De lezing van het OM is dat hoofdverdachte Marius M. (36) een paar dagen voor de schietpartij een deal had in Zandvoort, schrijft mediapartner NH Nieuws. Hij zou van een groep Colombiaanse drugscriminelen, waaronder de 45-jarige Andrés Eduardo Valencia Castrillón, cocaïne kopen. De Zuid-Amerikanen zouden dan al weken door Nederland reizen om mensen op te lichten. Naast echte coke verkopen ze namelijk vooral suikerklonten.
In de woensdag getoonde reconstructie zitten foto's van een groep getinte mensen met mondkapjes en blauwe boodschappentassen. Ook zijn opengescheurde pakketten met vierkante blokjes suiker te zien. Marius M. lijkt de Colombianen op die 11 februari in Zandvoort door te hebben gehad, want uiteindelijk stuurt hij een handlanger een bericht: hij is vastgebonden en bestolen van zijn horloge. Zijn geld is weg en hij heeft geen coke. "Ze hadden 23 kilo suiker en 2 kilo origineel om te tonen. Ze hebben ons verdomme verneukt."
De grote bebaarde man zint op wraak. "Als ik ze vang, ga ik er eentje naaien. Colombiaanse hoeren", zegt hij. En - zo schetst justitie - samen met de Poolse medeverdachte Marcin A. (49) stelt hij een bewapende groep samen. "Ik heb Albanezen op mijn telefoon, ze zijn sterk en hebben veel uitrusting," De vermeende mannen komen uit Noord-Macedonië, Albanië, Armenië, Marokko, Irak en Nederland. Een paar zouden al actief zijn in de in de internationale drugshandel of voortvluchtig zijn voor autoriteiten.
Het plan is, zo schetst de video, om een nieuwe drugsafspraak te maken met Andrés Eduardo Valencia Castrillón, hem dan te ontvoeren en een lesje te leren, De Colombiaan hapt, is te lezen in berichtjes. "Ik heb de hoeren, ze willen weer iemand verlakken." Hij wil afspreken op het Van der Wijckplein in Bergen aan Zee. Daar verblijft de groep in een huisje aan de Zeeweg. Op beelden van de bewuste 16 februari is te zien hoe de vriendin van de Zuid-Amerikaan op een auto parkeert: in de achterbak liggen blokken coke (2 kilo) en suiker (23 kilo).
Terwijl meerdere auto's met daarin de ontvoerders aanrijden in de kustplaats, loopt Andrés vanaf zijn verblijfadres de auto. Er lopen tal van nietsvermoedende strandgangers rond, ook twee tieners van 12 en 14. Het vermeende ontvoeringsplan gaat mis. Op beelden is te zien dat er een worsteling ontstaat. Er klinkt één schot, nog één en dan zeven achter elkaar. Er wordt gegild en geschreeuwd. Onschuldige omstanders rennen weg en bellen 112.
Op hoge snelheid rijden de auto's van de kidnappers weg: richting Heiloo, Egmond en Bergen blijkt onder meer uit deurbelcamera's. Voertuigen worden daar gedumpt of omgeruild. Op de parkeerplaats ligt de Colombiaanse man gewond op de grond. Vanaf een balkon filmt iemand hoe de man door een landgenoot en zijn zoon in de auto wordt getild. In Bergen stopt een aanrijdende politieauto het voertuig met de bloedende man.
Reanimatie mag niet baten: het slachtoffer sterft op straat. Een kogel is door zijn been gegaan, één door zijn bovenrug tot zijn hart. Wie daar precies verantwoordelijk is, is nooit opgehelderd. "Nog steeds is niet duidelijk wie wat precies heeft gedaan", zegt justitie daarover. Toch vervolgt ze de meerderheid van de verdachten voor doodslag. Ze stelt dat iedereen wist van de ontvoering en noemt het vuurwapengeweld 'instrumenteel' aan het plan.
"Ze hadden wapens meegenomen, er werd rekening gehouden met verzet van de Colombiaan. Om hem bang te maken (..) In berichten wordt het een vette actie genoemd, om daarna de dagelijks drugshandel voort te zetten (..) Omstanders hadden gewond kunnen raken. Deze groep heeft voor een onveilig gevoel gezorgd."
De verdachten zijn lang niet allemaal aanwezig woensdag. Marius M., Bilal K. en Ardijan A. kwamen niet opdagen en zijn formeel dus voortvluchtig. De Poolse Marcin A. - vorige week zat hij nog met een grote tas met het dossier in de zaal - ligt volgens zijn advocaat in het ziekenhuis. Enes I. met een Albanese achtergond, is twee weken geleden in Noord-Macedonië geliquideerd, naar verluidt in een conflict tussen drugsbendes. Wel aanwezig zijn Haik C. A., Karwan H., Aram K. en Robertus W. Hun advocaten mogen donderdag en vrijdag hun verdediging voeren.
Tegen NH Nieuws vertelt advocaat van Marcin A, Max den Blanken, dat het Openbaar Ministerie een heel eenzijdig beeld schetst in de getoonde video. "De nuances komen er niet in aan bod. Er worden berichtjes laten zien die mijn cliënt stuurt, maar wat hij daarop terugkrijgt, ontbreekt in de video. Dit is geen waarheidsvinding, geen eerlijk beeld."
De uitspraak volgt 26 april.
20 jaar cel tegen Marius M. (voortvluchtig), Ardijan A. (voortvluchtig) en Marcin A. (afwezig). Justitie stelt dat deze mannen een cruciale (aansturende) rol hadden in de plannen voor de ontvoering. Ze verdenken Ardijan A. ervan één van de schutters te zijn. Wie de ander is: niet duidelijk.
18 jaar tegen Haik C. A. en Karwan H. Dit tweetal was volgens justitie aanwezig op de plaats delict.
15 jaar cel tegen Aram K. en Bilal K. (voortvluchtig). Zouden ook hebben geweten van de ontvoeringsplannen en hebben gefungeerd als chauffeur.
8 jaar cel tegen Robertus W. Hij was volgens justitie 'de spotter', hij verkende het Van der Wijckplein en was in de buurt tijde de schietpartij.