De bovenregionale Werkgroep JeugdzorgPlus heeft het eerste jaar van Horizon Jeugdzorg in het Antonius te Bakkum geëvalueerd. De tweekoppige werkgroep stelt dat van 4 februari 2019 tot en met 3 februari 2020 een "dynamische start van de transformatie JeugdzorgPlus in regio NHN" is gemaakt, waarbij "grote stappen" zijn gezet. Dat resulteerde onder andere in minder gesloten opnames en enkele miljoenen minder kosten.
Wie het rapport leest, krijgt geen beeld van hoe hard die "grote stappen" nodig waren. De overgang van zorgaanbieder Parlan naar Horizon was een hectische. Er was felle kritiek op de gemeenten over de uitbesteding van zorg voor kwetsbare jongeren aan een vreemde organisatie, met een andere aanpak en nog niet eens een locatie. Horizon kreeg er ook van langs, maar verdiende na controle door de landelijke Inspectie Gezondheidszorg & Jeugd in juli wel een voldoende, ondanks dat de renovatie nog niet klaar was en de organisatie nog incompleet. Wel moest een verbeterplan worden gemaakt om de manco's te verhelpen. Onderwijsinspectie gaf echter nog geen voldoende voor de Ronduit-school binnen de gesloten opvang.
Maar goed, de evaluatie. In het rapport staat dat de nieuwe werkwijze - en behandelmethode JouwZorg - veel aanpassingsvermogen vroeg van partners. Maar na een jaar waren de lijntjes korter en de samenwerking steeds beter. "Er is een goed begin gemaakt met de beoogde transformatiebeweging."
Het lukte om, zoals beoogd, jongeren minder in geslotenheid te behandelen. De instroom daalde met 25 procent. Er werd ook minder repressief opgetreden, met meer eigen regie en motivatie van de jongeren en meer betrekking van het netwerk van de cliënten. Het onderwijs vindt inmiddels geïntegreerd plaats op locatie.
Maar het lukt nog niet om JeugdzorgPlus als tijdelijke time-out te zien en als Fase 1 van een tweedelig traject. De gehele jeugdketen in de regio is er nog niet op ingesteld om, na drie maanden gesloten zorg, een open vervolgtraject van drie tot vijf maanden te bieden. De provincie heeft nog geen machtiging gesloten jeugdzorg afgegeven, waarmee Horizon wettelijk de regie over die Fase 2 mag voeren. Er wordt met gemeenten nog gewerkt aan een financieel model en Horizon zelf heeft de zaakjes, uitgezonderd drie studio’s in het Antonius, ook nog niet op orde.
Er zijn in het eerste jaar 60 jongeren uit Noord-Holland Noord ingestroomd in de JeugdzorgPlus, waarvan 47 in het Antonius, acht in het Transferium en vijf buiten de regio. Er stroomden 26 jongeren uit. De jongeren in Antonius hadden verbleven er gemiddeld 3,6 maanden, tegenover landelijk gemiddeld 5,8 maanden. In 2018 was het gemiddelde nog acht á negen maanden.
De gemiddelde verblijfsduur van de jongeren die op 3 februari 2020 nog niet waren uitgestroomd, bedraagt 4,8 maanden. Dit omdat het vooral jongeren betreft met problematiek die Fase 2 behoeft, ambulant dan wel aanleunend. Totaal is 60 procent uit- of doorgestroomd volgens behandelplan.
Van de 47 jongeren bij het Antonius hadden er 21 niet eerder een gesloten machtiging gekregen en bij 18 was er wel sprake van recidive. Van acht jongeren zijn onvoldoende gegevens.
In het eerste jaar kostte de regionale JeugdzorgPlus krap 3,5 miljoen euro. Dit totaal lag in 2017, het peiljaar van de aanbesteding, nog ruim 8,7 miljoen. Het is verschil is te verklaren door lagere instroom, kortere verblijfsduur en het gebrek aan Fase 2.
De NHN-gemeenten als doel om op termijn helemaal geen jongeren meer gesloten te behandelen, door regie te nemen in het versterken van de zorgketen, jeugdrechtketen, het onderwijs en preventie, met als doel deze beter op elkaar te laten aansluiten en nieuwe mogelijkheden voor kwetsbare jongeren te creëren.
