Maandag werden allen herdacht die sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog omgekomen zijn in oorlogssituaties en tijdens vredesoperaties. Burgemeester Blase legde bij de monumenten aan de Dreef en de Oosttangent kransen, samen met Heerhugowaardse vertegenwoordigers van het 4 en 5 mei comité. Later bracht Blase een boodschap per video. Eentje met wat lijkt op een subtiele kritische noot over onvrede rond de coronabeperkingen, aangezien die "nog geen fractie zijn" ten opzichte van échte onvrijheid.
"Meestal houd ik op 4 mei een toespraak waarin ik de generatie van ná de oorlog, waartoe ikzelf behoor, en de jongeren van nu, probeer mee terug te nemen in de tijd, om een beeld te schetsen hoe zwart de oorlogsjaren waren, en met hoeveel eer we die vele, vele mensen herdenken, die daardoor omgekomen zijn. Want de jaren waren echt gitzwart."
Dit jaar deed Blase het iets anders. "Want morgen vieren we 75 jaar vrijheid. 75 jaar! Zeg maar een mensenleven lang is er vrijheid in ons land. Hoe bijzonder is dat. Velen van ons weten niet beter. (...) Terwijl het echt niet vanzelfsprekend is. Natuurlijk getuigen de donkere oorlogsjaren daarvan. Maar ook in onze tijd leven er massa's mensen in landen waar een dictatuur heerst, waar geen sprake is van een rechtsstaat, waar je opgepakt kunt worden om je mening en waar je geheimzinnig moet doen om wie je bent. Echt, vrijheid is niet vanzelfsprekend."
Blase gaat daarna kort in op de corona-beperkingen, die in het niet vallen bij échte onvrijheid. "En toch merken we al dat het spanning brengt. (...) We zijn zó aan onze vrijheid gewend. Vrijheid voelt zó vanzelfsprekend. Terwijl, ik zeg het nog maar een keer, dat is het niet."
Daarna legt de burgemeester uit wat hij onder vrijheid verstaat: het ruimte bieden en krijgen om verschillend te zijn en te denken. Daarbij noemt hij twee spelregels: "Iedereen doet mee en geen geweld. Twee belangrijke spelregels die ten grondslag liggen aan onze vrije samenleving. Een grondslag die we terugvinden in onze Grondwet, maar vooral in onze manier van samenleven.
"Het is een simpele formule, de formule is goud waard, maar hij is niet vanzelfsprekend. Het is een formule waarvan we elke dag zelf moeten zorgen dat hij blijft werken. Dat lukt nu al 75 jaar. Met succes. Ook nu ons land in de greep is van corona. We doen het samen, en we doen het in vrijheid."
Wat betreft de herdenking dit jaar zei Blase: "Het programma is aangepast om geen oploop te veroorzaken bij beide plekken. Maar met samenzijn en de herdenking zijn wat mij betreft niet minder intens."
De volledige speech is terug te vinden onder andere op YouTube.
