Mediapartner NH Nieuws heeft tijdens uitgebreid onderzoek ontdekt dat er tijdens de bouw van het AZ stadion in 2005 regelmatig fouten zijn gemaakt vanwege enorme tijdsdruk: bouwen zonder toestemming, missende berekeningen, ernstige afwijkingen van berekeningen. "Bij elkaar opgeteld zouden ze, zonder ingrijpen door de gemeente, tot een zeer onveilig bouwwerk hebben geleid", schreef gemeente Alkmaar in oktober 2005 in een brief aan betrokkenen. Afdeling Bouwen legde drie keer een bouwstop op.
In verband met gedeeltelijke instorting van het stadiondak in augustus heeft NH Nieuws onder andere gemeentelijke documenten bestudeerd. Hieruit blijkt dat er al tijdens de voorbereidingen teveel tijdsdruk was. Inspecteurs troffen tekeningen of berekeningen met onjuistheden of onduidelijkheden, of ze waren er niet eens. Zo was een aantal trappenhuizen voor 30 augustus 2005 klaar, terwijl berekeningen anderhalve maand later nog ontbraken.
De bouwers zijn meermalen op de vingers getikt omdat er zonder goedkeuring gebouwd werd. "We zijn het inmiddels beu om achter de feiten aan te lopen", schreef afdeling Bouwen in oktober 2005 aan opdrachtgever Egedi B.V., daarvoor AZ Vastgoed B.V.m, die het dagelijks toezicht deed.
Egedi scheef terug dat men het ook beu was om "herhaaldelijk verrast te worden door onzorgvuldig, onvolledig en te laat indienen van de berekeningen en tekeningen." Er zou actie richting de bouwers genomen worden en beterschap komen. Toch ging het kort daarop weer mis.
Verder ontdekten inspecteurs dat soms anders gebouwd werd dan berekend en in november 2005 dat belangrijke bouten niet waren aangedraaid. Begin december bleek dat in de overkapping 'pennen' zaten met een andere maat dan berekend. De gemeente was "ronduit verbolgen" blijkt uit weer een brief. "Dit kán de ontwerpend constructeur niet zijn ontgaan (...) Voor zover nog aanwezig, is het vertrouwen weer gedaald."
"Deze afwijkingen kunnen ieder op zich als bijzonder ernstig worden gekwalificeerd", aldus de gemeente in december 2005. "Bij elkaar opgeteld zouden ze, zonder ingrijpen door de gemeente, tot een zeer onveilig bouwwerk hebben geleid."
Drie keer legde gemeente Alkmaar een bouwstop op: één keer voor het hele stadion, even later specifiek voor het dak en daarna vanwege onderdelen die nog niet goedgekeurd waren. "Foute aannames in berekeningen, incomplete berekeningen, uitvoeringsfouten...", somden de controleurs op. Het dagelijks toezicht door de opdrachtgever schoot volgens hen tekort en in de praktijk kwam het erop neer dat de gemeente de enige is die toezicht hield.
Aannemers kregen kopieën van de brieven aan Egedi, maar er leken volgens NH nooit vervolgstappen te zijn geweest.
Joop Leliveld, voormalig eigenaar van de failliete aannemer Midreth, zegt NH niet te hebben geweten van ontbrekende goedkeuringen. Brieven die de gemeente de aannemer stuurde herinnert hij zich niet. Leliveld erkent dat tekeningen en berekeningen "soms wat later" kwamen. "Het kan zijn dat we soms iets moesten aanpassen", aldus Leliveld. "Dat hebben we ook gewoon gedaan. Als de gemeente zei: even stoppen met dat onderdeel, dan stopten we daar ook even mee." En echte bouwstop, anders dan voor vorst, kan hij zich echter niet herinneren. Leliveld benadrukt dat het stadion uiteindelijk is goedgekeurd en verbruiksvergunning kreeg.
Hardstaal ex-directeur Johannes Donker zegt NH ook niet bekend te zijn met de problemen in de brieven, of dat er bouwstops waren opgelegd. "Wij zijn altijd doorgegaan en zijn geen één moment gestopt". Simon Romkes van Ingenieursgroep Romkes BV wilde inhoudelijk niet reageren. Voetbalclub AZ zegt dat een bouwstop niet bijzonder is en dat zorgen van de gemeente werden weggenomen, zodat weer verder gebouwd kon worden. "En vanaf het moment dat het stadion klaar was, hebben we altijd een veiligheidsverklaring gekregen."
Andries Boersma van Adviesbureau Broersma stelt dat het dossier van de gemeente niet compleet genoeg is voor een volledige conclusie. Hij zou er zelf meer correspondentie hebben. Broersma zegt dat hij zich destijds ergerde over de aannemer "die zich niets aantrok van alle bezwaren en opmerkingen die er waren over de ingediende stukken. Of het voortdurend op het laatste moment stukken overleggen met tal van wijzigingen."
Ook Broersma benadrukt dat uiteindelijk alle stukken goedgekeurd zijn en dat is voldaan aan de vergunningseisen. Daaraan voegt hij toe dat overheden altijd hun gezag willen uiten met brieven, tijdens grote projecten. "Daar staan nooit complimenten in, maar altijd kritische vragen. Die vragen kunnen relevant zijn maar ook ingegeven zijn door onbekendheid met onderlinge verbanden binnen een project. Bij dit project heb ik slechts herinnering aan de correcte houding van de behandelende ambtenaar."
Tot slot een reactie van de lokale overheid: "Gemeente Alkmaar heeft het proces van de bouw continu en zorgvuldig gemonitord en daar waar noodzakelijk met de aannemer in gesprek gegaan (informeel en formeel) en gewezen op zijn/haar verantwoordelijkheid." De gemeente Alkmaar bevestigt dat er begin september 2005 een totale bouwstop was van iets langer dan een maand, maar onduidelijk blijft waarom er weer groen licht kwam.
