De Nederlandse bodem is dit droge jaar meer gedaald dan gedacht. Dat blijkt uit dinsdag gepubliceerde gegevens van het Nederlands Centrum voor Geodesie en Geo-informatica (NCG). Het HAL-gebied kende voor ongeveer de helft beperkte daling van 2,0 - 2,5 mm. Problematischer is het hoge risico op 'palenpest' in de natte gebieden van de gemeenten Alkmaar en Langedijk, zo blijkt uit een tweede kaart.
De grootste daling, tot 4,6 mm binnen een jaar (= rood) vond volgens de bijgevoegde grafiek plaats in Starnmeer en rond West-Graftdijk. Dalingen rond de 2,0 - 2,5 mm (= oranje/geel) zijn gemeten aan de noordzijde van het Geestmerambacht, Alkmaar west, in Graft-De Rijp en ook in het noordoosten van Heerhugowaard. Overigens zijn er vaak schommelingen. De grond kan in de koudere en nattere maanden omhoog komen, wanneer de grond zich 'vol zuigt' met water.
Grond die weinig en gestaagd daalt of stijgt is dit niet echt een probleem. Wél problematisch is 'palenpest', het rotten van houten funderingspalen als het grondwaterpeil te ver zakt. Hoog risico (= rood) is er in de waterrijke gebieden van Langedijk en gemeente Alkmaar. Vooral in Graft-De Rijp is veel rood te zien, met uitzondering van de zuidelijke punt (Markenbinnen). Van het oostelijke deel van Alkmaar stad tot in Langedijk is er ook hoog risico op palenpest, met een horizontale uitloper via Oterleek naar Ursem.
Overigens kunnen ook panden zonder palen verzakken en scheuren oplopen door ingedroogde kleiachtige grond.
Grote boosdoener is het grote gebrek aan regen dit jaar, met daaraan verbonden een beperkte bijdrage vanuit de agrarische sector door extra bewatering. Bemaling van veenachtige gronden kan ook tot inklinking en funderingsrot leiden.
Dankzij radarsatellieten, 250 gps-stations op gebouwen en zwaartekrachtmetingen blijft de bodemdalingskaart voortdurend actueel.
Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) berekende twee jaar geleden dat de schade door bodemdaling in heel Nederland ongeveer 22 miljard euro kost in 2050. Herstel van funderingen beslaan de bulk van de kosten.
