Laten we de fiets eens pakken, want Alkmaar is op overname pad. Nadat eerst de gemeente Graft de Rijp succesvol het hof is gemaakt, is nu de gemeente Schermer aan de beurt. Wat maakt deze twee gemeenten zo bijzonder dat de gemeenteraad van Alkmaar deze gemeenten zo graag wil inlijven? Tijd voor een inspectietochtje.
Via de Omval rijden we de stad uit, langs het statige Schermer gemeentehuis de Wittenburg richting Stompetoren. Vandaar uit verder de polder in, Driehuizen, Graft, de De Rijp. We fietsen door prachtig landelijk gebied. Het is dat Hielke en Sietse in Friesland wonen, anders hadden we zeker gespeurd naar de Kameleon. Onderweg kijken met onze stadse ogen verlekkerd naar nostalgische ‘polderhuisjes’. In ons hoofd zijn we al aan het rekenen. Hoeveel zou zo’n huisje kosten? En hoe lang is het vanaf hier rijden naar de bewoonde wereld?
Als we in de dorpen die we tegenkomen even verder kijken zien we dat het voorzieningenniveau dik in orde is. Scholen, een bibliotheek, sportvoorzieningen, een gezondheidscentrum, je komt hier als bewoner niets tekort. Een prestatie van formaat, zeker als je bedenkt dat het hier gaat om gemeenten van zo'n 6000 inwoners. Het verklaart wel waarom men hier op zoek is naar breder financieel draagvlak. En dat er vervolgens gekozen wordt voor de hoogste bieder. Ja, de gemeenten Graft de Rijp en Schermer we snappen ze wel.
Maar de vraag die ons op de terugweg door het hoofd speelt is: What's in it for Alkmaar, behalve prestige en een ietsje pietsje hogere maandvergoeding voor college en raad? Wat gaat de ongetwijfeld toegezegde instandhouding van alle voorzieningen in ons nieuwe buitengebied de stad de komende jaren eigenlijk kosten? Niet dat we onze ‘buiten buren’ niks gunnen, maar wat heeft het stedelijke Alkmaar nu eigenlijk te winnen bij een fusie met deze twee typische plattelandsgemeenten? Ligt qua aard en type gemeente een andere fusie niet veel meer voor de hand? Een fusie met een gemeente waarmee we feitelijk al een groot aantal voorzieningen delen?
Want laten we eerlijk wezen. Als we bij De Omval niet rechtsaf maar linksaf waren geslagen, fietsten we binnen vijf minuten in de Heerhugowaardse stad van de zon. Met de komst van deze nieuwe woonwijk en het park van Luna zijn Alkmaar en Heerhugowaard feitelijk al lang één stedelijk gebied geworden. Stedelijk gebied dat er aanmerkelijk beter uit zou kunnen zien als het in samenhang zou worden ontwikkeld. En waar we met elkaar beduidend goedkoper uit zijn als we gaan ‘ontdubbelen’, voorzieningen gaan delen en op elkaar afstemmen.
Zo is het dus, bedenken we als we bij de Alkmaarse Poort een biertje bestellen. Als Alkmaar dan toch zo graag wil fuseren ligt linksaf slaan richting Heerhugowaard als meest logische optie voor de hand. Maar de politiek fietst willens en wetens rechtsaf een gebied in waar we, als we heel eerlijk zijn, als grote stad niks te zoeken hebben. Soms heet het verschil tussen logica en werkelijkheid helaas politiek.
Gert-Jan Leerink
