Op afstand zie je de letters nog allemaal, maar als je dichterbij komt zie je maar de helft en als je voor het stoplicht staat en naar boven kijkt ontwaar je alleen nog maar het laatste woord van de zin. ‘Van teveel spektakel wankel je allicht’. Een of andere heldere geest in A. heeft deze prachtige dichtregel van Lucebert op het dak van een hoog gebouw laten plaatsen en zo wordt iedere bezoeker van deze stad verwelkomd door onder deze spirituele stadspoort te rijden.
Het zinnetje blijft altijd wel even rondzingen in mijn hoofd. Gister tegen zevenen ’s avonds reed ik weer door deze virtuele stadsmuur en bedacht ‘m opeens andersom. Wat gebeurt er bij te weinig spektakel? Langs de donkere singel rijdend dacht ik aan de verjaardagsfeesten, de kerst-ins, de kampeersessies, de huishoudbeurs (een eenmalige gebeurtenis, op mijn verzoek, met zijn vieren, rampzalig, de dag dragelijk gemaakt door de gratis alcoholische versnaperingen vanaf binnenkomst ruimschoots in te nemen zodat we in een licht roesje over de beursvloer zweefden en de graaiende vrouwen naar een proefflaconnetje allesreiniger konden waarnemen als een vorm van moderne bewegingskunst ); ik dacht aan alle spektakeltjes in mijn leven met mijn vrienden. Inmiddels zijn de adressen waar ik kan schuilen mocht er onverhoopt een derde wereldoorlog uitbreken, aanzienlijk geslonken. Mijn vrienden hebben het leuk met elkaar. Ze lachen, drinken en pinken tranen weg; ze doen alles wat het leven tot een spektakel maakt. Ik rij in de auto en voel me vooral deelnemer aan een andere vorm van spektakel, dat van de alleen achter het stuur zittende automobilisten die zich met zijn allen als lemmingen in het drukke fileverkeer storten en hopen op groene stoplichten, dubbele rijbanen en geen flitscamera’s langs ’s heren wegen.
Als je je ontheemd, huis en haard verlaat voor een ander huis, een onbekende stad, onbekend publiek, is de kans groot dat je losraakt. Anderen laten jou los en jij laat je verleden gaan. De grote stukken zijn voorbij, het kleine repertoire blijft. Mijn man en kinderen zorgen ervoor dat mijn leven niet tot monologen beperkt blijft. Van te weinig spektakel kan je ook wankelen.
Op afstand neem je het geheel waar, van dichtbij zuigen de letters je op. Ik zette de auto voor de deur en begon geconcentreerd te verzamelen. De tas op de voorbank en de twee op de achterbank, de telefoon, het flesje water, het lege kopje met mandarijnschillen; met volle handen en met het resterende mandarijntje onder mijn kin klemmend ontdekte ik dat de man des huizes de deur al voor me had opengedaan. De kaarsje waren aangestoken en de aardappelen werden geschild. Van nog dichterbij blijven alleen de letter ‘licht’ over- en dat is wat er is.
Lidwien Feld
