Alkmaar, 23 januari 2015. Het Stedelijk Museum Alkmaar had het 'Luthers Kastje' sinds 2011 al wel in gezamelijk beheer met Museum Catharijneconvent, maar nu heeft het Alkmaarse museum het pronkstuk definitief aan de eigen collectie kunnen toevoegen, met dank aan subsidie van de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar BankGiro Loterij Aankoopfonds) en VSBfonds. Het Utrechtse museum krijgt het kastje wel in bruikleen voor haar tentoonstelling over de Reformatie in 2017.
In gesloten toestand trekt het Luthers Kastje niet onmiddellijk de aandacht, het pronkmeubeltje dat Stedelijk Museum Alkmaar onlangs aan de collectie wist toe te voegen. Het is een fraai, maar eenvoudig kabinet van ruim 55 centimeter hoog, versierd met architectonische voorstellingen in marqueterie. Zodra het deurtje en de lades opengaan, geeft het zijn onalledaagse interieur prijs.
Dan blijkt de achterkant van de deur te zijn beschilderd met een Bijbelse scène: Christus en de Samaritaanse vrouw (Joh. 4: 1-30). Ook wordt een front zichtbaar met tien lades die aan de buitenzijde zijn gedecoreerd met een eenvoudig bloemstilleven. De grootste verrassing wacht echter als de lades worden opengetrokken. Wat het kastje zo bijzonder maakt is dat op de bodems portretten en een kerkinterieur te zien. Dit interieur is gesigneerd door Susanna van Steenwijck, geboren Gaspoel (na 1602/03 -1664?). Zij is de vroegst bekende architectuurschilderes in de Nederlanden.
Het kastje is afkomstig van landgoed Nijenburg en is aan de binnenzijde voorzien van intrigerende beschilderingen. De erven Van Foreest die landgoed Nijenburg bewoonden, noemden het meubel het ‘Luthers kastje’ vanwege de ongewone afbeeldingen aan de binnenkant.
