Duinstichting vreest nieuwe kaalslag in Schoorlse Duinen: “Blijf af van Amerikaanse eiken bij Julianalaan”

"Ze hebben hier in Nederland geen verstand van oude bossen, want ze kappen hier alle bomen voordat ze oud kunnen worden." Voorzitter Joke Volkers van de Duinstichting heeft net het woord gevoerd bij Provinciale Staten in Haarlem, waar ze elke maand inspreekt over de Schoorlse Duinen. Deze keer weersprak ze dat het provinciale Natura2000-beheerplan samen met de omgeving tot stand is gekomen. "Ik probeer de fabeltjes die worden verspreid over de duinen steeds weer te ontkrachten."

Leden van de Duinstichting schrokken zich deze maand een hoedje. Het schijnt niets te maken te hebben met een anti-Amerikaanse stemming na de verkiezing van president Trump. Maar de zaag gaat in het najaar in 89 Amerikaanse eiken in de Schoorlse Duinen.

Ze staan er al meer dan 100 jaar, maar de provincie Noord-Holland stelt dat ze niet thuishoren in Nederlandse bossen. De bomen langs de Julianalaan worden volgens Volkers tegenwoordig betiteld als ongewenste vreemdelingen. Boswachter Samuelle van Deutekom van Staatsbosbeheer bevestigt dat: "In de boswereld wordt algemeen gevonden dat de Amerikaanse eik een exoot is die niet thuishoort in een Nederlands bos."

Dat maakt de voorzitter van de Duinstichting boos. De eerste Amerikaanse eiken zijn in 1918 geplant. "De natuurbeheerders van toen hadden destijds een integrale langetermijnvisie. Op die plek groeiden weinig andere bomen. De Amerikaanse eik kan 200 jaar oud worden. Op latere leeftijd gaat de boom steeds meer insecten en organismen huisvesten. Die kans krijgt de soort nu niet", stelt de prominente voorvechtster van natuurbehoud.



Volkers kan zich opwinden over andere natuurliefhebbers die een tegengestelde opvatting hebben over het beheer van de natuur in de Schoorlse Duinen. Want daar kan nogal verschillend over gedacht worden. Volgens Volkers hebben de provincie Noord-Holland en Staatsbosbeheer zich laten omringen door gelijkgestemde natuurliefhebbers. Daardoor ligt er nu een beheerplan waar de Duinstichting zich helemaal niet in kan vinden.

Staatsbosbeheer zit duidelijk in een ander kamp. Die verdedigt de kap van de Amerikaanse eiken met het argument dat de Schoorlse Duinen "een bepaalde natuurwaarde hebben die uniek is in Europa en die we moeten behouden en versterken." De Amerikaanse eik behoort in het provinciaal beheerplan niet tot die natuurwaarde.

Daarom hebben de Amerikaanse eiken langs de Julianalaan allemaal een gekleurde stip gekregen als teken dat hier in het najaar de zaag in mag. "Groen", volgens de Duinstichting. "Fluorescerend geel of oranje", stelt Staatsbosbeheer. De Duinstichting voelt zich misleid, omdat groen meestal wordt gebruikt voor bomen die moeten blijven staan. Niet waar, stelt Staatsbosbeheer, landelijk wordt daarvoor meestal blauw gebruikt. En er bestaan eigenlijk geen regels over.



De stippen zullen in ieder geval niet meer blauw worden. Volgens boswachter Van Deutekom wordt het beheerplan wel om de zes jaar bijgesteld, maar dan wordt er vrijwel nooit getornd aan de doelstellingen welke vegetatie de ruimte krijgt. Daardoor is het onwaarschijnlijk dat het plan binnenkort nog zo wordt aangepast dat de Amerikaanse eik weer welkom is in de Schoorlse Duinen. Tot frustratie van de voorzitter van de Duinstichting, die het liefst een heel ander beheer van de Schoorlse Duinen ziet.

Boswachter Van Deutekom legt uit dat Staatsbosbeheer zich moet houden aan het Natura2000-beheerplan van de provincie. Ze staat daar zelf ook achter. "De Amerikaanse eik biedt geen goede plek voor een gezond ecosysteem. Er leven veel minder organismen dan in de inheemse zomereik. De bladeren verteren langzaam, zodat andere begroeiing op de bodem ook minder kansen krijgt. En de zaailingen verdringen andere bomen."

Dat de jongere zaailingen worden weggehaald, daar kan de Duinstichting wel inkomen. Maar de beeldbepalende eiken langs de Julianalaan, de populaire weg naar het zuiden vanaf de Berenkuil, moeten wat Volkers betreft blijven staan.

Met dat pleidooi is ze volgens Staatsbosbeheer bij hen aan het verkeerde adres. Zij voeren gewoon het beheerplan van de provincie uit. Volkers kan volgens de boswachters beter proberen om dat bij de provincie in Haarlem aangepast te krijgen. En daar kwam voorzitter Volkers van de Duinstichting nu net vandaan.