Het is rustig in de hal van het gemeentehuis van Dijk en Waard. We wachten er op de komst van erfgoedambtenaar Lieve-Lotte Groeneweg. Vandaag gaan we op erfgoedexcursie door de gemeente Dijk en Waard. De receptioniste wordt gevraagd of ze een vermoeden heeft waar we dan belanden. "Géééén idee!" Ze komt niet uit Dijk en Waard.
Maar bode Ruud wordt er meteen bij geroepen, en die aarzelt geen moment als hij de vraag krijgt doorgespeeld: "Ik denk naar Museum Broekerveiling. En mogelijk het Regthuis in Oudkarspel."
Inderdaad staat zuurkool eten bij Museum Broekerveiling op de agenda. Maar dat doen we alleen als we tijd over hebben. Lieve-Lotte Groeneweg rijdt ons eerst naar de Oostdijk vlakbij Hensbroek, om daar een van de oudste stolpboerderijen van Heerhugowaard te laten zien. (tekst loopt verder onder de foto)
Het erfgoedenthousiasme en de daarbij passende kennis van Lieve-Lotte Groeneweg zijn indrukwekkend. Hier staat ze op een van de karakteristieke bruggetjes van Broek op Langedijk. (foto: Streekstad Centraal)De 24-jarige erfgoedambtenaar van Dijk en Waard is op een missie. Vanmiddag mogen we ervaren dat Dijk en Waard net zo veel geschiedenis heeft als de gemeenten om haar heen. En minstens zoveel sporen in het landschap die ook onder het erfgoed vallen. Dat wil ze deze middag graag eens tonen: "Mijn streven is vooral dat het erfgoed van iedereen is en toegankelijk voor allen. Ten slotte is het een gedeelde geschiedenis van ons allemaal. Mijn doel is dit te koesteren, verder in kaart te brengen, in stand te houden om door te geven aan de generatie na ons."
Eeuwenlang stond alles in deze regio in het teken van land- en tuinbouw. Dat geeft de laatste decennia veel terrein prijs. Veel Heerhugowaarders weten niet beter dan dat er altijd wel ergens een woonwijk in aanbouw is. Ook de meeste Langedijkers wonen inmiddels in een nieuwbouwwijk. (tekst loopt verder onder de foto)
In een jonge gemeente als Dijk en Waard is ook veel erfgoed uit de periode na 1965 te vinden. (foto: aangeleverd)Maar ook dat levert erfgoed op, vertelt Goedeweg terwijl we over de Zuidtangent rijden: "Elke wijk in Heerhugowaard geeft een tijdsbeeld hoe er in dat decennium over stedenbouw en wonen werd gedacht. Als je heel Heerhugowaard bekijkt, dan zijn het eigenlijk jaarringen die elk hun eigen karakter hebben. In maar weinig andere steden kun je die ontwikkeling van de laatste 60 jaar zó lezen."
Groeneweg wil iedereen aanmoedigen om anders naar de eigen omgeving te kijken, en dat ook meer te waarderen. Ze doelt op de eerste nieuwbouwwijken van Heerhugowaard, maar ook op de oude akkers op de geestgronden van Sint Pancras. De eerste successen lijken inmiddels geboekt. Dertig inwoners kwamen begin december af op een participatiebijeenkomst over een nieuw erfgoedbeleid. Meer dan 500 mensen vulden een enquête in van Dijk en Waard. De resultaten worden nu verwerkt. (tekst loopt verder onder de foto)
Sommige delen van de gemeente Dijk en Waard zien er nog net zo uit als eeuwen geleden, zoals het Oosterdelgebied. (foto: aangeleverd)"Erfgoed zorgt voor verbinding", vertelt de erfgoedambtenaar terwijl we in de auto zitten op weg naar de eerste bestemming. "Door erfgoed komen de verhalen uit het verleden tot leven. En daardoor ga je steeds meer met andere ogen naar je omgeving kijken."
Daarom beginnen we aan de Oostdijk. De gevelsteen van de stolpboerderij laat het jaartal 1622 zien, zeven jaar eerder dan de inpoldering van Heerhugowaard. Hier kan Lieve-Lotte het verhaal vertellen van de druiplanden, die al bestonden aan de rand van het meer dat in 1629 werd drooggemalen voor de nieuwe polder Heerhugowaard.
Bewoner Coert Ruiter komt zelfs naar buiten, om te zien wie daar op de dijk zoveel belangstelling hebben voor zijn woonhuis. De stolpboerderij is mooi opgeknapt, en toch duurzaam dankzij de zonnepanelen op een overkapping in de tuin. De bewoner heeft geen monumentenstatus nodig om zijn woning zo oorspronkelijk mogelijk te laten. Ook over deze boerderij zijn na dit bezoek hele verhalen te vertellen, wat we bewaren voor een volgende keer. (tekst loopt verder onder de foto)
Cafe De Roode Leeuw is een monument in Zuid-Scharwoude waar materieel en immaterieel erfgoed wordt gekoesterd. (foto: Streekstad Centraal)Want we moeten verder, op naar café De Roode Leeuw in Zuid-Scharwoude. Een fraai gemeentelijk monument, maar het erfgoed dat we hier opzoeken is de traditionele sport kolven. "Erfgoed kan ook gaan om tradities of gebruiken", vertelt Lieve-Lotte Groeneweg. "Dat noemen we dan immaterieel erfgoed. Omdat kolven zijn bakermat in Langedijk heeft, is dat hier een belangrijk element in het immaterieel erfgoed."
Deze middag is de damesclub aan het sporten in De Roode Leeuw. De meesten zijn al aardig op leeftijd, en ze hopen daarom dat zich tijdig verjonging aandient. Mogelijk dat de aandacht van Streekstad Centraal daaraan bijdraagt. De spelregels worden uitgelegd, maar dat dringt niet erg door. Want er moeten ook nog foto's worden gemaakt. (tekst loopt verder onder de foto)
De kolfsport wordt nog voornamelijk beoefend door mensen die hier al decennialang bedreven in zijn. (foto: Streekstad Centraal)De tijd gaat deze middag veel te snel. Daardoor moeten we het Museum Broekerveiling overslaan, maar ook de voorbeelden van de Post65 architectuur. Dat is architectuur van na 1965. "Bouwstijlen krijgen vaak pas meer waardering na een jaar of 50. Na 1965 is het meeste gebouwd in deze gemeente. Sommige panden zijn niet meer functioneel, zoals het station van Heerhugowaard. Er wordt dan snel gesproken over sloop en nieuwbouw. Toch zou ik nog graag het belang van naoorlogse architectuur in de gemeente Dijk en Waard kort benoemen."
"Jong erfgoed zegt veel over het recente verleden en de identiteit en kwaliteit van wijken in de toekomst", vertelt Groeneweg. Dat geldt ook voor andere gebouwen, zoals het gemeentehuis van Heerhugowaard en de Dyonisiuskerk.
Dat erfgoed inwoners kan verbinden, is een drijfveer voor erfgoedambtenaar Lieve-Lotte Groeneweg: “Juist het lokale erfgoed dat mensen verbindt, verdient extra aandacht binnen onze gemeente.”
