Moet er in de oude binnenstad van Alkmaar gegraven worden, dan staan de stadsarcheologen vooraan om te kijken of er wat moois te vinden valt. Zo ook in november bij het Waaggebouw. En het was prijs, want er werd een eeuwenoude beerput ontdekt, met interessante inhoud. Uniek zelfs, bleek na zorgvuldig onderzoek.
Bij het Waaggebouw moest een nieuwe afvalcontainer ingegraven worden. De machinist van de graafmachine zag iets waardoor hij dacht dat hij beter even kon stoppen met graven. Stadsarcheologen bevestigden dat en vonden een beerput. Dat is een put voor uitwerpselen, waar mensen ook nog wel eens afval in gooiden. De beerput was in gebruik van ongeveer 1450 tot 1558. Niet later dan 1558, want toen werden de huizen aan de zuidzijde van de Waag gesloopt.
In de put vonden de archeologen resten van wat leek op een oude klomp en van een soort emmertje. Deze zijn veiliggesteld, zorgvuldig schoongemaakt en overhandigd aan houtspecialiste Silke Lange van BIAX voor verder onderzoek. Toen bleek dat de vondsten zeer bijzonder zijn. Vooral die van wat inderdaad een klomp bleek te zijn, want de resten vormden bij elkaar een vrijwel compleet exemplaar. (tekst gaat verder onder de foto)
Een vrijwel complete berkenhouten klomp, afkomstig uit een beerput bij het Waaggebouw. (foto: gemeente Alkmaar)"Hout maakt deel uit van de organische materiaalgroepen in de archeologie en blijft alleen bewaard onder zuurstofarme omstandigheden", legt Lange uit. "Daarom is de vondst van een bijna compleet houten voorwerp uiterst zeldzaam."
In Nederland en België zijn slechts 44 van dit soort klompen gevonden tijdens opgravingen. Wat de vondst uniek maakt is dat de klomp van berkenhout is en daarvan is er nog nooit eentje gevonden. En het is een nette versie met mooie afwerking, dus niet zomaar voor werk. Vermoedelijk was de klomp ongeveer maatje 36 en van een vrouw. (tekst gaat verder om de foto)
De graanmaat die werd gevonden in een beerput bij het Waaggebouw (foto: gemeente Alkmaar)Dan het emmertje. De losse bodem en de band zijn ook vrijwel intact en blijken van een eikenhouten 'graanmaat' te zijn. Hiermee werden hoeveelheden graan afgemeten. In Nederland is nog nooit een vrijwel complete graanmaat gevonden. In Tiel wel een stuk van een exemplaar uit de volle middeleeuwen.
De komende tijd zullen beide voorwerpen verder schoongemaakt en onderzocht worden. Daarna zal gekeken worden of het mogelijk is om ze te restaureren.
Een prent met daarop een graanmaat 'in actie'. (afbeelding: Rijksmuseum)
