Wandelen in de schaduw van de geschiedenis: “Nu weet u wat hier onder de grond ligt”

Archeologe Nancy de Jong en schrijfster Simone van der Vlugt namen woensdagmiddag een groep van zo'n 30 belangstellenden mee naar de roerige dagen rond het Beleg van Alkmaar. In de felle zomerzon was het dus weer even 1573. Daarbij las Van der Vlugt ook voor uit eigen werk, terwijl het eigen werk van Nancy de Jong letterlijk onder de voeten van de deelnemers lag. (tekst gaat door onder de foto)



"Gaat u zoveel mogelijk in de schaduw staan", zegt Van der Vlugt nuchter. "Dat lijkt me voor ons allemaal het beste." Het is een warme septembermiddag - de warmste 6 september ooit. Toch ging het er in de weken, maanden voorafgaand aan die beroemd geworden 8e oktober zeker niet minder verhit aan toe. "Dit is een pijnlijke geschiedenis", zegt De Jong, de stadsarcheologe van Alkmaar. Onder het terras van eethuis Bodrum, waar het nu juist relatief koel is door de schaduw, liggen de resten van een klooster dat met veel geweld verwoest werd.

Het is wat De Jong en Van der Vlugt doen, wat hen bindt: de geschiedenis tot leven brengen. Daarbij hebben ze een scherp oog voor het persoonlijke, het leed van gewone mensen die speelbal werden van het 'grote verhaal'. Zoals de non Anna, die voorzag wat voor ramp haar Alkmaarse klooster te wachten stond. Zij werd verzonnen door Simone van der Vlugt, maar haar verhaal strookt met wat er in de bodem van het bolwerk werd blootgelegd door Nancy de Jong. "Tijdens die opgraving heb ik Simone wel een appje gestuurd", vertelt De Jong. (tekst gaat door onder de foto)



Het tekent de samenwerking van De Jong en Van der Vlugt. Die gaat ook verder dan een appje: "Het manuscript voor mijn nieuwste boek is Nancy nu aan het nalezen", zegt Van der Vlugt. "Zij is ook echt de eerste die het leest." De Jong zal letten op de historische accuraatheid van wat Van der Vlugt opgeschreven heeft, al is ze niet overdreven streng: "Het hoeft niet allemáál precies te kloppen. Dat kun je anders achterin nog wel even uitleggen." De lezer wil natuurlijk in de eerste plaats een mooi verhaal, met voldoende spanning.

Zulke spanning legt Van der Vlugt ook in de rondleiding. Ze leest fragmenten voor uit haar boek, maar hoe die aflopen - dat moeten mensen eigenlijk zélf gaan lezen. "Maar hij overleeft het wel hoor", stelt ze bezorgde toehoorders die 'De stormachtige 16e eeuw' nog niet gelezen hebben gerust. Zaterdag zal Van der Vlugt haar boek signeren in de Grote Kerk, tussen 14:00 en 15:00. Daar is dan de Erfgoedmarkt van Open Monumentendag. (tekst gaat door onder de foto)



Voorafgaand aan de wandeltocht spreken De Jong en Van der Vlugt kort met een bewoonster van de Kanisstraat. Die blijkt goed bekend met de boeken van Van der Vlugt. "Dit huis stond vroeger buiten de stadsmuur", weet De Jong. "Toen de huidige omwalling werd gebouwd werd dit stuk van de straat bij de stad getrokken. Maar verderop werden de huizen juist gesloopt. In heel korte tijd werd hier toch maar even een complete stadsomwalling gebouwd." Een project dat anno 2023 best wel eens wat langer had kunnen duren.

Het idee voor de wandeling ontstond een jaar geleden al, vertellen Van der Vlugt en De Jong. Daarvoor werd samengewerkt met Erfgoed Alkmaar. "Er zijn zoveel verhalen." Vandaag staan de verhalen rond het Beleg van Alkmaar centraal, maar dat is maar één laag. De kastelen in de Oudorperpolder zijn een andere laag. "Er zijn genoeg ándere belangrijke jaartallen, dus we willen dit zeker vaker gaan doen", bevestigen beide. De geschiedenis heeft de toekomst.