Een Alkmaarder is vorige maand belaagd door een groep zelfverklaarde pedojagers. Bewapend met camera spraken ze met de dertiger af op station Haarlem. Na een achtervolging en worsteling ontkomt hij. De politie doet onderzoek naar de zaak en de online video: "We treden op tegen zogenoemde pedojagers als ze strafbare feiten plegen, net zoals we onderzoek doen naar vermeende pedofielen."
"Wachten tot die kijkers een beetje komen", zegt een jonge man in een livestream op Facebook. Met zijn telefoon, vergezeld door zijn handlangers, loopt hij richting het station van Haarlem. Iets verderop staat de Alkmaarder nietsvermoedend te wachten op een meisje van 14 jaar. Terwijl de camera loopt, confronteert de groep hem. Hij schrikt en vlucht door de luid piepende poortjes terug het station in. "Waar ren je heen, viezerik? Wil je praten of wil je klappen: kies maar", roept de jonge man die hem al filmend achtervolgt.
Op de beelden is te zien dat de man via trappen en tussen reizigers door de groep van zich probeert af te schudden. Maar de 'pedojagers' verspreiden zich en weten hem in te sluiten. Ze laten de Alkmaarder hard struikelen en als hij opstaat, ontstaat er een worsteling. Uiteindelijk weet hij zich toch los te trekken. Al rennend ziet hij kans in een trein te springen, die klaarstaat voor vertrek. Na de lange achtervolging zijn de pedojagers 'kapot' en houden het dan maar voor gezien. Aan het einde van de video wordt opgeroepen om de beelden te delen.
Online doet deze groep uit regio Haarlem zich voor als 14-jarig meisje om pedofielen in de val te lokken. De Alkmaarder zocht contact met het lokprofiel op sociale media. Hij wilde met het "meisje" afspreken en seksuele handelingen bij haar verrichten, blijkt uit screenshots van het chatgesprek.
De afgelopen zes weken zijn er confrontaties met drie vermeende pedoseksuelen uit Noord-Holland online gezet. In de video's zijn de mannen herkenbaar in beeld en wordt hun naam en woonplaats ook genoemd. Volgers wordt opgeroepen de beelden te delen en naar deze vermeende pedoseksuelen uit te kijken.
Het fenomeen pedojagen is voor de politie een zorgelijke trend. Cijfers ontbreken bij hen, maar een simpele zoekslag op Instagram met termen als 'pedohunters' of 'pedojagers' levert al gauw tientallen hits op.
"We staan negatief tegenover deze acties, omdat ze geregeld hand in hand gaan met strafbare feiten, zoals mishandeling en vernieling", zegt een politiewoordvoerder tegen mediapartner NH Nieuws. "Met de publieke veroordelingen worden de rechten van burgers ook geschonden. Mocht het vermoeden bestaan dat iemand zich schuldig maakt aan misbruik met kinderen, maak dan melding bij de politie."
Toch mag iemand binnen de bestaande wetten voor burgeropsporing best ver gaan, legt onderzoeker Arnout de Vries uit. "Je mag je niet voordoen als een ander, want dat is identiteitsfraude. Maar je mag wel een kinderfoto van jezelf gebruiken. Als je dan eenmaal bent benaderd, vaak binnen een paar minuten, mag je het gesprek aangaan, maar niets uitlokken. Wel mag je alle informatie als bewijs verzamelen."
En juist daar wringt de schoen, zegt De Vries. De politie heeft niet genoeg tijd en mankracht om al dat bewijsmateriaal van deze 'bezorgde speurders' te behandelen. Het online namen en shamen op accounts van zelfverklaarde pedojagers kan bovendien het leven van mensen ruïneren. "Niet burgers maar een rechter bepaalt uiteindelijk of iemand moet worden veroordeeld."
"Niet alleen slachtoffers ervaren dat hun zaak regelmatig niet wordt opgepakt door gebrek aan bewijs of capaciteit – als je eenmaal contact hebt met iemand die aanstuurt op een afspraak, moet je altijd de politie inlichten. Maar die komen niet zomaar. Een 'heterdaad op afspraak' bestaat namelijk niet."
Soms is er bij een afspraak met een vermeend pedoseksueel wel samenwerking met de politie, maar vaak, soms dus gevoelsmatig noodgedwongen, gaan ze er op eigen houtje naartoe. "Dan bestaat juist een groter risico op geweld of andere strafbare feiten", stelt de onderzoeker.
Om klopjachten van deze zelfverklaarde pedojagers – met alle gevolgen van dien – te stoppen, pleit de onderzoeker juist voor betere samenwerking met de politie. "De politie zegt nu: zo werken wij niet. En dat is waar het spaak loopt, want waarom kun je zo’n afspraak niet in goed overleg inplannen? Je kunt burgers niet naar de frontlinie laten gaan zonder back-up."
De discussie die we volgens hem zouden moeten voeren is: hoe kan de inzet van deze burgerrechercheurs veiliger en effectiever? "Als het bewijs voldoende aanleiding geeft iemand aan te houden, moet er politie worden ingeschakeld om de zaak over te nemen. Maar het is ook belangrijk om hulpverlening voor deze vermeende pedoseksuelen in te schakelen. Het is namelijk maar de vraag of het helpt deze mensen in de gevangenis te stoppen."
De groep uit regio Haarlem die het nepprofiel beheert, was niet bereikbaar voor een reactie.
