Krap twee weken geleden werd in Alkmaar een kat 's nachts zwaar toegetakeld door een hond. In heel de regio bleek geen dierenarts beschikbaar en ook niet in Amsterdam. Pas na tien belletjes werd een dierenarts gevonden in Middenmeer. "Schande. Een slechte ontwikkeling", schreef Maurice Kuyten, waarbij de kat niet lang na binnenkomst overleed. Daarmee maakte hij zich bij collega's niet populair. Maar feit is wel dat er voor hulp regelmatig wordt doorverwezen naar Zwanenburg, Amsterdam of nog verder.
Kuyten proeft een cultuuromslag. Hij begrijpt dat nieuwe collega's niet meteen in het soms turbulente diepe springen, maar er lijken er daarna niet veel bij te draaien. Ondertussen gaan oudere dierenartsen met pensioen en zijn er collega's die er door de hoge druk mee kappen. Een vicieuze cirkel die Thijs Wiegmann van de nieuwe Dierenkliniek Heerhugowaard onderschrijft. Een burnout ligt op de loer. "Het is veeleisend. Onlangs is een hele goede in Schagen van 40, 41 jaar oud gestopt en weer les gaan geven bij het Clusius. Zo hoor ik wel meer verhalen."
Dat er te weinig vers bloed is heeft volgens Wiegmann ook met geld te maken. "De CAO is niet verplicht. Ik geloof dat dierenarts met gemiddeld 16 euro bruto per uur het slechtst betaalde hogere beroep is na theoloog. Zeker als je eenmaal kinderen krijgt is 's nachts werken dan niet aantrekkelijk". Hij en zijn dierenartsassistente komen van Stad en Land Dierenklinieken. "Ik heb voor beter betalende werkgevers gewerkt, maar bij Stad en Land kreeg ik 's nachts 3,50 euro per uur, of het nou rustig was of erg druk. Floor werd beter betaald. Zij kreeg dan 150 procent van haar uurloon. En dan heb je nog je spreekuren". De dag nadat zijn collega Maurice Kuyten de toegetakelde kat uit Alkmaar in handen kreeg, was hij ook gewoon weer aan het werk.
Er is nog meer aan de hand: "Tegenwoordig worden vooral vrouwen dierenarts. Die willen vaak niet 40 uur per week werken". Wiegmann denkt dat het een beetje de klassieke rol is, dat ze meer thuis willen zijn.
En ook eigenaren van dieren zelf dragen bij aan de hoge werkdruk. "Zeker negen van de tien gevallen zijn geen spoed, alleen weet je dat op afstand niet altijd. En er zijn mensen die voor de meest onzinnige dingen bellen". Volgens de Waardse dierenarts zijn mensen ook steeds veeleisender, en soms ronduit vervelend.
Dat er veel onnodig gebeld wordt kan verklaren waarom Streekstad Centraal er met name bij de Dierenambulance niet meteen door kwam. Bij poging vier werd opgenomen. "Wij hebben zelf ook de grootste moeite om een arts te vinden. Ze zitten tot de nek aan toe in gevallen. Er zijn onder andere door corona teveel dieren. Het is echt een drama joh. Het is vreselijk dat je met je beestje zo moeilijk terecht kan". De centraliste heeft eigenlijk al teveel gezegd. Eigenlijk moet een woordvoerder reageren. Dat leverde niets meer op, behalve dat er vorige week niet was gebeld voor de gebeten Alkmaarse kat. Opmerkelijk, maar wie weet was de lijn toen bezet door drukte.
Ook de Dierenambulance heeft structureel te weinig mankracht. Marise, assistente van Maurice Kuyten: "Er is een schrijnend tekort aan vrijwilligers. De druk op dierenartsen is hoog, ze draaien veel diensten en gaan later met pensioen. Daarna willen ze veelal niet nog vrijwillig rijden, laat staan 's nachts. Ik weet alleen niet of er nu meer dieren zijn door de coronacrisis."
Toevallig verschijnt woensdag op Facebook een bericht over dode kat in een Alkmaarse berm. "Dierenambulance krijg ik niet te pakken, misschien dat iemand zijn beest herkent". Uiteindelijk was er "na veel bellen" wel gehoor en kon de eigenaar van de gechipte kat worden achterhaald.
Is er dan geen dierenartsenorganisatie die de koppen bij elkaar kan duwen? Thijs Wiegmann wat smalend: "Er is de KNMvD, maar daar heb je wat dat betreft weinig aan. Het is een slappe vereniging". De KNMvD deed vorige week wel - wellicht niet geheel toevallig - een oproep om gezamenlijk verantwoording te nemen vanwege 'toenemende signalen van knelpunten '. De vereniging zegt met artsen en andere partijen in gesprek te zijn, maar de Waardse dierenarts verwacht geen daadkrachtig optreden.
Bij Dierenkliniek Heerhugowaard zijn er overigens ook geen diensten. Maar Wiegmann wil wel graag met tientallen collega's een netwerk opzetten, waarbij iedereen dan een of twee keer per maand nachtdienst heeft in zijn goed uitgeruste praktijk. Wanneer kan hij nog niet zeggen. (foto: Pixabay / Mirko Sajkov)
