Op 1 januari 2015 zijn de Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer op eigen verzoek heringedeeld. Inmiddels twee jaar later heeft de rekenkamercommissie de tussenbalans opgemaakt, middels een onderzoek naar de beleving van burgers, organisaties/instellingen en bestuurders en ambtenaren van Alkmaar. De gemeenteraad krijgt hiermee een peilstok, die aangeeft in hoeverre de gemeente gevorderd is om de meerwaarde van de herindeling te verzilveren.
Uit het onderzoek blijkt dat raadsleden en vertegenwoordigers van dorpsraden en maatschappelijke organisaties overwegend positief zijn. Zij vinden dat de doelstellingen zoals professionalisering van de dienstverlening en grotere efficiency zijn gerealiseerd. De bijna 700 inwoners die via een digitale enquête hun mening gaven zijn echter kritischer. Zij zien een toename van bureaucratisering en een grotere afstand tot het bestuur.
Op basis van de onderzoek heeft de rekenkamercommissie het vertrouwen dat de voordelen van de fusie in de beleving van direct betrokkenen zal groeien. Ter stimulans geeft de commissie een vijftal aanbevelingen aan de raad om het college aan te sturen:
- Zorg dat naast efficiency en uniformering van werkprocessen, er aandacht blijft voor de menselijke en dorpsmaat. Geef ruimte voor maatwerk.
- Communiceer over de gemeente Alkmaar als een gemeente met verscheidene gezichten; stad en dorp naast elkaar. Een dorp is geen stadswijk of kern.
- Bestendig en versterk de korte lijnen tussen dorpen en gemeente: bestuurlijk én ambtelijk. Behoud een bestuurlijke portefeuillehouder (nu de burgemeester), behoud de gebiedsconsulenten en de lokale servicepunten.
- Onderzoek hoe er van elkaar geleerd kan worden, bijvoorbeeld bij het versterken van het vrijwilligerswerk of het organiseren van evenementen.
- Benoem expliciet de opbrengst van de positie als 100.000+ gemeente en overweeg een communicatieboodschap over de opbrengsten van de herindeling voor de inwoners.