Alkmaar, 5 november 2012. Ze duiken steeds vaker op: fietswrakken en weesfietsen. Zo worden de kapotte fietsen genoemd die op straat slingeren, en de fietsen die niet meer in gebruik zijn. Meerdere organisaties houden zich er bezig om de plaag te bestrijden, maar het lijkt vechten tegen de bierkaai. Per jaar worden zo'n 2000 fietsen uit de stad verwijderd. Dat is een gevolg van een beleid met quickscans, onderzoeken en een strijdplan. Er is zelfs een nationale handleiding voor. Maar niets lijkt het probleem te verhelpen. Om niet te struikelen over de stalen rossen in Alkmaar, wordt er voor de achtste keer dit jaar een opruiming gedaan.
Er zijn in Alkmaar twee organisaties actief in het fietsenplan. Stadstoezicht plakt gele stickers op ogenschijnlijk verlaten fietsen, Stadsbeheer plakt oranje stickers. Die waarschuwen eventuele eigenaren dat de fiets verwijderd zal worden. De focus ligt op hinderlijke en gevaarlijk gevallen. Verzameling gebeurt negen keer per jaar en levert zo'n 1500 fietsen op. Wrakken worden vernietigd bij de ijzerwerf in Overdie, anders komen ze vanzelf weer te voorschijn. Bruikbare fietsen worden volgens de wet een jaar lang bewaard, zodat eventuele eigenaren hem nog terug kunnen claimen.
Het gebied rond het station levert de grootste ergernis met jaarlijks 1000 afdankers. De rekken dichterbij het stationsgebouw staan dermate vol met barrels, dat reizigers hun fiets hier maar met moeite kwijt kunnen. De gemeente voorzag in de behoefte door vele rijen stallingen erbij te plaatsen, maar die blijken impopulair vanwege de grotere loopafstand. Dat zorgt ervoor dat de ruimte voor het gebouw elke dag weer bezaaid is met tweewielers, ondanks een verbod. Gemeentewerkers verplaatsen de fietsen soms naar de dichtstbijzijnde stalling, wat dan weer extra blokkades veroorzaakt. Maar er blijven er ook steeds meer achter op andere plekken in de stad, met name rond appartementencomplexen. Ron de Groot, teamleider buitenruimte van Stadsbeheer, wil wel opmerken dat het probleem in Alkmaar nog meevalt vergeleken met diverse andere steden in Nederland. Dat zou een gevolg van het fietsenplan kunnen zijn.
Stadstoezicht werkt samen met de kringloopwinkel van Rataplan. Zij wisselen jaarlijks ongeveer 500 afdankers uit. Rataplan zelf haalt er per maand ongeveer 30 op. Fietsen blijven daar drie maanden beschikbaar voor eventuele eigenaren. Daarna worden ze opgeknapt en verkocht. Het gaat om jaarlijks meer dan 100 fietsen. Aad Beliën, bedrijfsleider van Rataplan, wil met de gemeente bespreken of ook de wrakken die nog te redden zijn bij hen terecht kunnen komen. De gemeente is er dan vanaf, en Rataplan kan er wat mee. Het zal niet zozeer meer inkomsten vergaren, maar wèl meer werkgelegenheid, en meer goedkope fietsen voor minderbedeelden.
