Schimmel neemt langzaam maar zeker bezit van de flat van de Iraanse familie Aryania aan de Koelmalaan in Alkmaar. De gezondheid van zoon Roozbeh, een vijftienjarige leverpatiënt komt in gevaar, aldus vader Reza. Woningcorporatie Woonwaard krijgt de schuld, maar kaatst de bal terug: “Bewonersgedrag is de oorzaak van de vochtproblemen.” Onderzoek moet nu uitwijzen wie de Zwarte Piet toekomt.
Vier jaar geleden vlucht de familie Aryania wegens problemen met het Iraanse regime naar Nederland. Het gezin, bestaand uit vader Reza (41), moeder Leila (36), zoon Roozbeh (vijftien) en dochter Roksana (twaalf) bivakkeert drie jaar in het azc aan de Picassolaan in Alkmaar. Begin dit jaar kregen de Aryania’s van de IND een permanente verblijfsstatus en in maart trokken ze in de woning op de bovenste verdieping van één van de naoorlogse Koelmalaanflats. Ze zijn daarmee ‘lid van de Woonwaard-club’ geworden. Een verbintenis die vooralsnog geen gelukkig genoemd kan worden.
Enkele flats aan de Koelmalaan zijn al gerenoveerd, maar dat geldt niet voor de hunne. Woonwaard heeft nog wel gipsplaten aangebracht aan de binnenkant van de woning en belooft mondeling dat de kozijnen niet geschilderd hoeven te worden omdat deze na de zomer vervangen zouden worden. Dat gebeurde echter niet waarop het gezin de woning van binnen zelf opknapt. Maar al vanaf het begin af aan is er sores over kapotte kozijnen waardoor regenwater naar binnen komt. Doordat er in de ramen geen ventilatieroosters zitten, kan het vocht niet weg uit de woning. De meubels worden vochtig. Woonwaard is enkele keren komen kijken en heeft ook een aantal keren een bedrijf langs gestuurd voor reparatie.
Omdat de kozijnen uit het ‘stenen tijdperk’ stammen, zijn er echter geen onderdelen meer aanwezig om de lekkages te verhelpen en roosters te monteren. Als dan de herfst invalt, maken hardnekkige schimmelkolonies het leven van de Aryania’s steeds minder leuk. Ze bellen regelmatig met de woningbouwcorporatie, maar voelen zich niet gehoord. Sterker, Woonwaard wimpelt hun klachten en verzoeken om oplossingen af met de mededeling dat ze de vocht- en schimmelkolonies aan zichzelf te wijten hebben. Ze moeten meer ventileren, krijgen ze te horen. “Dat doen we”, aldu Reza, “Meermalen per dag zetten we de ramen open, maar het helpt niet.”
Een taalcoach die moeder Leila taalles geeft, heeft Woonwaard een gepeperde brief namens de familie geschreven. Daaruit blijkt dat de schimmel twee maanden geleden in de slaapkamer van dochter Roksana is ontstaan. Roksana: “Ik kwam erachter toen ik mijn viool wilde pakken. De tas waarin mijn viool zit, is helemaal beschimmeld.” Ook de muur achter de kledingkast en een deel van het vloerkleed zijn wit uitgeslagen. Ze maken de beschimmelde muren nu schoon met azijn en sodawater, maar de schimmel blijft terugkomen. De bedompte geur maakt dat Roksana niet meer in haar eigen slaapkamer kan slapen. Zelfs geurkaarsjes verdrijven de lucht niet. Daarom slaapt het kind noodgedwongen met een matras op de vloer in de slaapkamer van haar oudere broer.
Sinds een week beginnen de schimmelkolonies ook de slaapkamer van Roozbeh te veroveren. En in het ontvangsthalletje staat de eerste schimmel reeds op de muur. “Daar valt niet tegenop te poetsen, want de schimmel keert binnen een dag terug”, vertelt Leila. Roozbeh is leverpatiënt en is hierdoor extra gevoelig voor infecties. “Die schimmel is extra gevaarlijk voor mijn zoon”, zegt vader Reza bezorgd.
Op advies van de taalcoach houdt de familie sinds kort een logboek bij waarin zij dagelijks noteert hoe laat en hoe lang de ramen openstaan om de woning door te tochten. Reza: “Dat is overigens wel heel erg koud nu het ’s avonds een paar graden vriest.“ Leila vreest dat door het vocht, de schimmel en de kou omdat de ramen noodgedwongen open moeten staan, ze straks allemaal ziek worden. “Dit is een zeer ongezonde situatie.” De schimmel komt volgens de familie doordat er gaten in de buitenmuren zitten en het vocht doorslaat. De muren in de slaapkamers voelen letterlijk vochten en klam aan. “Daar valt niet op tegen te ventileren.“
Daar tegenover staat de mening van Woonwaard, die bij monde van woordvoerster Anniek van Belle laat weten: “Wij staan op het standpunt dat het bewonersgedrag de bron van het kwaad is. De familie heeft ’t koud en daarom alle kieren en gaten dichtgestopt met doeken en kleding. Wij hebben dat geconstateerd en hen gewaarschuwd dat als ze niet goed ventileren, bijvoorbeeld elke keer nadat er gedoucht of gekookt is, er schimmel zal optreden. Ze hebben niet naar ons geluisterd en nu zitten ze inderdaad met de gebakken peren.”
Om duidelijkheid te krijgen over wie er gelijk heeft (en wat er vervolgens moet gebeuren), heeft Woonwaard nu besloten actie te ondernemen. “We zullen een dezer dagen een extern, onafhankelijk bedrijf onderzoek naar de schimmels te laten doen. We verwachten over een paar weken de uitkomst, die we aan de familie zullen overleggen.”
(Tekst: Arno Ruitenbeek)
